Γράφοντας για ανοιχτές πληγές! Συναντώντας τη δημοσιογράφο-συγγραφέα Μαρία Λούκα

17.05.2021 / 10:27
MARIA_LOUKA_5028-ink

Συνέντευξη στον Μιχάλη Παπαγεωργίου

Η Μαρία Λούκα γράφει συνεχώς και με ένταση για ιστορίες και θέματα που η επικαιρότητα συνήθως αλέθει σε ένα μια σκαλέτα που μεταβάλλεται και σε κάνει να σκρολάρεις , να βλέπεις και δυστυχώς να ξεχνάς. Και όμως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ακροδεξιά βία ο κρατικός αυταρχισμός, το προσφυγικό ζήτημα και τα θέματα έμφυλης βίας είναι πληγές ανοιχτές που δε κλείνουν εύκολα. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο «Μια γυναίκα απολογείται» από τις εκδόσεις Τόπος. Μια νουβέλα εμπνευσμένη από αληθινές ιστορίες κακοποιημένων γυναικών. Γυναικών που κακοποιούνται πίσω από τις πόρτες του «καθαγιασμένου» οικογενειακού θεσμού, που θάβουν την επιθυμία τους για ζωή κάτω από μελανιασμένες στρώσεις δέρματος, που αντιμετωπίζουν το αδιέξοδο της δικαιοσύνης επειδή πάντα φταίνε, που βιάζονται και δεν τις πιστεύουν ή που αμύνονται και τις τιμωρούν.

Έχοντας ακούσει και κάνοντας ρεπορτάζ για δεκάδες υποθέσεις κακοποίησης τι σου έκανε «κλικ» στη συγκεκριμένη για να τη κάνεις νουβέλα; Γιατί νουβέλα και όχι true fiction;

Σαφώς υπάρχουν δεκάδες ιστορίες έμφυλης βίας που με έχουν συγκλονίσει. Η συγκεκριμένη αφενός συνέπεσε με τη δική μου διάθεση να δοκιμάσω να γράψω έξω από τα δημοσιογραφικά πλαίσια και αφετέρου ήταν μια υπόθεση στην οποία συναρθρώνονταν πολλοί παράγοντες ευαλωτότητας και κοινωνικής αδικίας, η οποία και προσωπικά με συγκίνησε. Παράλληλα θεωρώ ότι ανέδειξε σ’ έναν βαθμό την υστεροβουλία από την οποία, δυστυχώς, ορισμένες φορές διέπεται το δικαστικό σύστημα και ιδιαίτερα στα έμφυλα εγκλήματα με αποτέλεσμα τη αντιστροφή της ευθύνης και τη διαρκή έγκληση των θυμάτων σε απολογία. Προέκρινα τη νουβέλα ως είδος και όχι τον δοκιμιακό λόγο, καθώς αφήνει μεγαλύτερα περιθώρια συνένωσης βιωμάτων, σκέψεων και συνειρμών. Επίσης, γιατί λατρεύω τη λογοτεχνία.

Το γράψιμο σου είναι πυρετικό , σκληρό,  οξύ αλλά και με φανερές -για όσους έχουν τη διάθεση να τις ανοίξουν- γρίλιες αισιοδοξίας. Πώς  μπορείς και κρατάς  αυτές τις ισορροπίες στη γραφή σου είτε εδώ είτε στα άρθρα σου;

Πιστεύω ότι υπάρχει η δυνατότητα ακόμα και μέσα στις πιο ζοφερές συνθήκες να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τις ζωές μας, να τις κάνουμε πιο όμορφες και πιο αξιοβίωτες και ότι αν χάσουμε αυτόν τον ορίζοντα, τότε η πραγματικότητα θα γίνει ασήκωτη για όλες βεβαιότητα ότι το καταφέρνω.

Γράφοντας για ανοιχτές πληγές! Συναντώντας τη δημοσιογράφο-συγγραφέα Μαρία Λούκα 2

Στο τέλος του βιβλίου παραθέτεις ορισμούς που κάνουν ξάστερη την εικόνα της γυναικείας κακοποίησης. Είναι τόσο άγνωστη ακόμα η λέξη βιασμός; Με ποιο τρόπο μπορεί  να γίνει πιο ουσιαστικός ο ρόλος της εκπαίδευσης;

Επιβιώνουν ακόμα αρκετά στερεότυπα σε σχέση με το έγκλημα του βιασμού. Ένα κομμάτι της κοινωνίας πιστεύει  ότι ο βιασμός προϋποθέτει ορατή άσκηση σωματικής βίας. Στην πραγματικότητα, όμως, ένα μεγάλο ποσοστό βιασμών ασκείται σε άλλες συνθήκες και χωρίς τη χρήση σωματικής βίας, όπως είναι η απειλή, η αιχμαλωσία, οι σχέσεις εξουσίας, η εκμετάλλευση μιας κατάστασης μειωμένης αντίληψης. Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να κατανοηθεί από όλους ότι οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη ή σεξουαλική πρακτική δεν εμπεριέχει τη ρητή συναίνεση των υποκειμένων που συμμετέχουν σε αυτήν είναι βιασμός. Πρέπει να έχω δώσει τη συναίνεση μου σε μια σεξουαλική πράξη και σε μια σεξουαλική πρακτική, όχι μια φορά αλλά κάθε φορά, πρέπει να είμαι σε θέση να μπορώ να δώσω συναίνεση και να είναι σαφές ότι ακόμα και η αρχική μου συναίνεση μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή. Κατά την άποψη μου η έννοια της συναίνεσης θα όφειλε να διαπερνά τις εκπαιδευτικές διαδικασίες για να μαθαίνουμε από μικρά πώς να σχετιζόμαστε ερωτικά και σεξουαλικά με άλλους ανθρώπους με όρους ισότητας και αμοιβαιότητας. Δυστυχώς, όμως, γενικότερα η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση απουσιάζει από το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα με αποτέλεσμα να μεγαλώνουμε με μύθους, θρησκοληψίες και ταμπού που απλά δυσκολεύουν την ορθή κατανόηση του κόσμου.

Νομίζω πως όποτε και αν σου έστελνα τις ερωτήσεις θα υπήρχε στον αφρό της επικαιρότητας ένα «περιστατικό που πέσαμε από τα σύννεφα» όπως αυτό του 22χρονου στη Νέα Σμύρνη. Σου έκανε κάτι ιδιαίτερη εντύπωση στο πως καλύφθηκε το γεγονός ; Μήπως τρεντάρει το #metoo χωρίς να ξέρουμε καλά καλά τι είναι;

Το λυπηρό είναι πως όποτε και να μου έστελνες τις ερωτήσεις θα υπήρχαν θηλυκότητες που θα είχαν βιώσει ένα περιστατικό σαν αυτό της Νέας Σμύρνης και μπορεί καν να μην το μαθαίναμε. Καθημερινά χιλιάδες γυναίκες επιστρέφουν το βράδυ σπίτι τους με τα κλειδιά στο χέρι, τρομαγμένες και ταραγμένες. Κι αυτή ίσως είναι η πιο αντιπροσωπευτική εικόνα της ανασφάλειας που βιώνουμε εντός του πατριαρχικού συγκείμενου. Δε με εντυπωσίασε κάτι στην κάλυψη του περιστατικού – με την έννοια ότι έχουμε μπουχτίσει στις συσκοτιστικές και στρεβλές απεικονίσεις των ανδρών που δρουν παραβιαστικά ή κακοποιητικά. Διαπίστωσα, όμως, για ακόμα μια φορά με θλίψη ότι κάποια media είναι έτοιμα να αναπαράγουν στερεότυπα, να εξωραΐσουν τους θύτες και να υποτιμήσουν το βίωμα των γυναικών. Ακούσαμε πολλές φορές για παράδειγμα να υπογραμμίζεται με έκπληξη ότι πρόκειται για ένα «ωραίο παιδί» ή να υπερτονίζεται ότι είναι ένα «καλό παιδί, που σπουδάζει κλπ». Οι άνδρες που βιάζουν, κακοποιούν ή επιτίθενται σεξουαλικά δεν είναι σμιλευμένοι στις σπηλιές της Μόρντορ. Είναι άνδρες καθημερινοί που έχουν γαλουχηθεί στην αντίληψη ότι η επιθυμία τους υπερτερεί όλων και μπορούν να επιβάλλονται με κάθε κόστος.

Γνωρίζοντας την φιλική και ουσιαστική σχέση που είχες με τον Ζακ Κωστόπουλο θα ήθελα να μας πεις πως εξελίσσεται η δίκη για την υπόθεση της δολοφονίας του.

Εξελίσσεται στα όρια της αρνησιδικίας. Έχουν περάσει δυόμιση χρόνια από την άγρια δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου και ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η εκδίκαση της υπόθεσης ούτε καν σε α’ βαθμό, ενώ οι κατηγορούμενοι, ιδιοκτήτες και αστυνομικοί κυκλοφορούν ελεύθεροι, χωρίς να έχουν υποστεί την παραμικρή κύρωση για το έγκλημα που διέπραξαν. Η δίκη έχει προσδιοριστεί για τις 20 Οκτωβρίου του 2021, δηλαδή τρία χρόνια μετά το γεγονός. Αυτό που νιώθω την ανάγκη να επισημάνω είναι πως όσα χρόνια κι αν περάσουν, ούτε η απώλεια θα αναπληρωθεί, ούτε ο θυμός θα ξεθυμάνει, ούτε το αίτημα για δικαίωση

Photo: Αλέξανδρος Κατσής

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα