Γιατί μας λείπει η D; To παράδοξο να έχουμε τον ήλιο σε αφθονία αλλά όχι και την βιταμίνη που χαρίζει

19.09.2021 / 18:44
ΗΛΙΟΣ

Οι παχύσαρκοι παρουσιάζουν πιο χαμηλά επίπεδα, γιατί εγκλωβίζεται στο λιπώδη ιστό και δεν φτάνει στο αίμα και στους ιστούς σύμφωνα με τον ιατρό παθολόγο – ρευματολόγο Ανδρέα Μπούνα

Του Χρήστου Ξάνθη

xanthis660@gmail.com

Η χώρα μας είναι γνωστή παγκοσμίως για τον ήλιο της αφού ειδικά το καλοκαίρι εκατομμύρια επισκέπτες από το εξωτερικό την επισκέπτονται για να απολαύσουν αυτά που χαρίζει. Ωστόσο την ίδια στιγμή οι πολίτες της χώρας σύμφωνα με τα τελευταία ιατρικά δεδομένα πάσχουν από σοβαρή έλλειψη μιας Βιταμίνης , της D, η οποία παίζει κομβικό ρόλο στην σωστή υγεία του ανθρώπινου οργανισμού και ο καλύτερος τρόπος λήψης της, είναι μέσω του ήλιου. Αυτό είναι και το παράδοξο της Ελλάδας. Λούζεται από ήλιο, αλλά οι πολίτες της, πάσχουν από σοβαρή έλλειψη της βιταμίνης που χαρίζει.

Ο «Ν» αναζήτησε τους λόγους που συμβαίνει αυτό το με την βοήθεια του Ιατρού Παθολόγου Ρευματολόγου Ανδρέα Μπούνα.

Γιατί μας λείπει η D; To παράδοξο να έχουμε τον ήλιο σε αφθονία αλλά όχι και την βιταμίνη που χαρίζει 2

κ. Μπούνα τι ακριβώς είναι η βιταμίνη D και που βοηθά τον ανθρώπινο οργανισμό;

Η βιταμίνη D ανακαλύφθηκε το 1921 και αμέσως έγινε αντιληπτός ο ρόλος της στο μεταβολισμό των οστών. Η έλλειψη της προκαλεί την ραχίτιδα στα παιδιά με παραμορφώσεις στα οστά και δυσμορφίες στο σκελετό τους κατά την ανάπτυξή τους. Στους ενήλικες προκαλεί οστεομαλακία και οστεοπόρωση με πόνους και κατάγματα. Όμως αυτό είναι η κορυφή του παγόβουνου διότι η βιταμίνη D συμπεριφέρεται σαν να είναι μία ορμόνη με πολλαπλές δράσεις και η έλλειψη της σχετίζεται με πολλές άλλες παθήσεις, εκτός από τις κλασσικές που προαναφέρθηκαν και αφορούν το σκελετό.

Γνωρίζουμε πώς με τις ακτίνες του ηλίου γίνεται η σύνθεση της. Πως γίνεται αυτό; Και ποιο είναι το παράδοξο της Ελλάδας;

Ο κυριότερος τρόπος για να έχουμε επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D είναι η έκθεση στο ηλιακό φως. Η σύνθεση της γίνεται στο δέρμα από την υπεριώδη ακτινοβολία η οποία μετατρέπει την προβιταμίνη D στην βιταμίνη D. Με τη χρήση όμως των αντηλιακών η σύνθεση της μειώνεται δραματικά. Για παράδειγμα ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 15 μειώνει κατά 99 % την σύνθεση της βιταμίνης D.

Πρέπει όμως να χρησιμοποιούμε αντηλιακά για τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος και έτσι για να έχουμε επαρκείς ποσότητες βιταμίνης θα πρέπει να την προσλαμβάνουμε μέσω φαρμακευτικών σκευασμάτων ή συμπληρωμάτων διατροφής διότι στα τρόφιμα υπάρχει σε ελάχιστες ποσότητες. Τέτοιες τροφές πάντως είναι τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολωμός, ο τόνος, οι σαρδέλες καθώς επίσης και ο κρόκος αυγού.

Τι σημαίνει για τον ανθρώπινο οργανισμό η έλλειψη της συγκεκριμένης Βιταμίνης;

Όπως προείπαμε η έλλειψη βιταμίνης D τόσο στην ενδομήτριο ζωή όσο και στην παιδική ηλικία οδηγεί σε σκελετικές παραμορφώσεις και κατάγματα. Στους ενήλικες προκαλεί μυϊκή αδυναμία, διάχυτους πόνους και κατάγματα επίσης λόγω οστεομαλακίας και οστεοπόρωσης. Από το 2007 και μετά παρατηρήθηκε μία έκρηξη ενδιαφέροντος για την βιταμίνη D, διότι βρέθηκε να συσχετίζεται η έλλειψη της, με κακοήθειες, αυτοάνοσα νοσήματα, λοιμώδη νοσήματα, καρδιαγγειακά νοσήματα, κατάθλιψη, άνοια και πληθώρα άλλων παθήσεων.

Σχετικά πρόσφατα ανακαλύφθηκε ότι η δράση της γίνεται μέσω ενός ειδικού υποδοχέα και γι’ αυτό θεωρείται ότι δεν είναι μια απλή βιταμίνη αλλά λειτουργεί σαν ορμόνη. Αυτό εξηγεί και τα πολλαπλά ευεργετικά αποτελέσματα όταν υπάρχει σε επαρκείς ποσότητες στον οργανισμό. Επάρκεια βιταμίνης D έχουμε όταν η τιμή της στον ορό είναι μεγαλύτερη από 30 ng/ml. Όταν οι τιμές είναι >20 ng/ml και <30 ng/ml έχουμε ανεπάρκεια βιταμίνης D.Σε τιμές < 20 ng/ml έχουμε έλλειψη βιταμίνης D. Και σε τιμές < 10 ng/ml μιλάμε για σοβαρή έλλειψη βιταμίνης D. Τοξικότητα έχουμε σε επίπεδα > 150 ng/ml.

Τοξικότητα πάντως από βιταμίνη D παρατηρείται πολύ σπάνια. Ακόμη κι αν κάποιος καταναλώνει καθημερινά μεγάλες ποσότητες φαρμακευτικά.

Παρατηρείται και σε άλλους λαούς αυτή η έλλειψη και πως αντιμετωπίζεται;

Η έλλειψη βιταμίνης D είναι πολύ συχνή σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Υπολογίζεται ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκόσμια έχουν έλλειψη βιταμίνης D. Βεβαίως είναι μεγαλύτερη και συχνότερη όσο πλησιάζουμε προς τους πόλους γιατί μειώνεται η ηλιοφάνεια.

Επίσης μεγαλύτερη έλλειψη παρατηρείται κατά τους χειμερινούς μήνες γενικώς. Παρ’ όλα αυτά ακόμη και σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια, όπως η Σαουδική Αραβία, υπολογίζεται ότι 30 με 50 % των παιδιών και εφήβων έχουν έλλειψη βιταμίνης D. Σε νοσοκομείο της Βοστώνης 1 στους τρεις γιατρούς και φοιτητές είχε έλλειψη βιταμίνης D. Αυτό έχει να κάνει με τη διατροφή, τον σύγχρονο τρόπο ζωής κατά τον οποίον δεν εκτιθέμεθα πολύ στην φύση και το ηλιακό φως, καθώς και γενετικές αλλαγές που αφορούν ένζυμα του μεταβολισμού της βιταμίνης.

Όπως προαναφέρθηκε ανεπαρκή σύνθεση στο δέρμα έχουμε με τη χρήση αντηλιακών. Οι σκουρόχρωμες φυλές επίσης  έχουν ελαττωμένη σύνθεση στο δέρμα καθώς και άτομα με ηλικία μεγαλύτερη των 70 ετών. Οι παχύσαρκοι τέλος έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, γιατί εγκλωβίζεται στο λιπώδη ιστό και δε φτάνει στο αίμα και στους ιστούς.

Υπάρχει τεχνητός τρόπος λήψης της βιταμίνης;
Σήμερα ο κυριότερος τρόπος για να προσλαμβάνει κανείς βιταμίνη D είναι είτε μέσω εμπλουτισμένων τροφίμων όπως το γάλα, είτε με συμπληρώματα διατροφής ή τέλος μέσω φαρμακευτικών σκευασμάτων.

Για τον μέσο άνθρωπο οι ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη D είναι 800 έως 1000 και διεθνείς μονάδες(IU). Συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων όπως οι έγκυες χρειάζονται μεγαλύτερες ποσότητες βιταμίνης (διπλάσιες ή τριπλάσιες).Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα καθημερινής ή εβδομαδιαίας λήψης. Για καλύτερη απορρόφηση η βιταμίνη D, επειδή είναι λιποδιαλυτή ,καλό είναι να λαμβάνεται μετά τα γεύματα.

Αν κάποιος ωστόσο  επιλέξει το φυσικό τρόπο, θα πρέπει να εκτεθεί στον ήλιο για 15 λεπτά με σορτς και κοντομάνικο μπλουζάκι (μέχρι να εμφανιστεί το ελάχιστο κοκκίνισμα στο δέρμα).

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα