Για το βιβλίο του Μιχάλη Βασιλάκη «Ο εξάντας της ζωής μας»

24.11.2020 / 11:38
screenshot-2020-10-18-13.49.11-2

της Ρόης Θωμά *, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών-τέως καθηγήτρια Τμήματος Φυσικής

«Αν υπάρχει μια λέξη που μπορεί να χαρακτηρίσει το σύντροφό μας, Μιχάλη Βασιλάκη, αυτή θα ήταν η φλόγα. Μια φλόγα αναζήτησης, μια φλόγα αλήθειας στην έρημο, μια φλόγα επαναστατική αλλά και μια παιδικότητα δονκιχωτική».

Με αυτά τα λόγια μας συστήνει τον Μιχάλη Βασιλάκη η σύντροφός του Ουρανία Μπίρμπα στον πρόλογο του βιβλίου «Ο εξάντας της ζωής μας», που κυκλοφόρησε πρόσφατα σε μια πολύ προσεγμένη έκδοση από τις εκδόσεις ΚΨΜ. Και δεν θα μπορούσε να περιγράψει κανείς καλλίτερα το φως και τη γλύκα που εξέπεμπε ο Μιχάλης.

Στον «εξάντα της ζωής μας» έχουν συγκεντρωθεί όλες οι ομιλίες του Μιχάλη, που αδιάλειπτα επί 29 χρόνια κατέθετε κάθε χρόνο στην μνήμη του φίλου και συντρόφου του Νίκου Τεμπονέρα στην επέτειο της άγριας δολοφονίας του τον Γενάρη 1991, πιστεύοντας βαθιά πως αυτή η δολοφονία αποτελεί ένα ορόσημο που δεν πρέπει να ξεχαστεί, γιατί όπως είπε σε μία από τις ομιλίες του»η τιμή στους λαϊκούς αγωνιστές είναι μια κορυφαία κοινωνική αξία, μοχλός κινητήριος της ιστορικής κοινωνικής εξέλιξης».

Επετειακά δημοσιεύματα στον τύπο και αφίσες συμπληρώνουν την εικόνα της κάθε εποχής από το 1991 μέχρι το 2020, όταν απρόσμενα έφυγε από κοντά μας ο Μιχάλης.

Τα εισαγωγικά κείμενα, το χρονικό της δολοφονίας καθώς και ο επίλογος που παρατίθενται επίσης στο βιβλίο είναι γραμμένα στην γραμμή που χάραξε ο Μιχάλης με την θετική του σκέψη. Λιτά και ουσιαστικά, αλλά και με περίσσια ευαισθησία.

Σε κάθε γραμμή των ομιλιών και κειμένων του Μιχάλη που παρατίθενται στον ‘Εξάντα’ ξεπροβάλλει ο δάσκαλος που δίδαξε με στάση μιας ολόκληρης ζωής όπως πρέπει να διδάσκει ένας πραγματικός δάσκαλος. Ένας δάσκαλος που η μεγάλη έγνοια του είναι η παιδεία, η νεολαία που βρίσκεται στα σχολεία και τα πανεπιστήμια.

 Ένας δάσκαλος, που επιμένει στα προβλήματα της εκπαίδευσης όταν καλούνται οι μαθητές και οι φοιτητές να σηκώσουν το βάρος μιας μάχης ενάντια στην κλιμακούμενη απορρύθμιση και απαξίωση του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου, με την διαρκή αγωνία του για όλα τα προβλήματα που ταλανίζουν τον τόπο μας και που τόσο σωστά τα ανάγει στα προβλήματα της παιδείας για τα οποία έχυσε το αίμα του ο Νίκος Τεμπονέρας.

 Ένας δάσκαλος που πιστεύει στους θεσμούς και τις διαχρονικές αξίες ώστε στην κατάθεσή του στη δίκη των δολοφόνων του Τεμπονέρα να μετράει τον διασυρμό της δικαιοσύνης που επιχειρήθηκε μετά την δολοφονία πιο πολύ κι από το έγκλημα.

Ο δάσκαλος Μιχάλης όμως που μας λέει πως «το ατομικό, το ενικό, το ειδικό πρέπει να ταυτιστεί με τις αξίες του γενικού, του καθολικού» βλέπει τις μαθητικές και φοιτητικές κινητοποιήσεις, να αποτελούν μια κορύφωση των λαϊκών κινητοποιήσεων, των αγώνων που κάνουν οι εργάτες για ένα καλλίτερο αύριο ενάντια στην απαξίωση της εργασίας, των κοινωνικών αγώνων που με τα λόγια του «είναι δική μας υποχρέωση να μην τους ξεχνάμε για να μπορούμε να θυμόμαστε τους εαυτούς μας». Οι νέες επιθέσεις ενάντια στους μαθητές, και τους εργάτες με την δολοφονία του Γρηγορόπουλου, την δειλή επίθεση στην Κούνεβα και πιο πρόσφατα την στυγνή δολοφονία του Παύλου Φύσσα, που μας συγκλόνισαν κι έπληξαν την ήδη βαριά τραυματισμένη δημοκρατία μας δεν θα μπορούσε να μείνουν απέξω από την πάντα επίκαιρη και διαχρονική έγνοια του Μιχάλη.

Σε κάθε επετειακή ομιλία του όμως δεν παραλείπει πέρα από τα προβλήματα του τόπου μας, τους αγώνες των μαθητών και των εργατών, να μας κάνει κοινωνούς και των διεθνών αδιεξόδων που ταλανίζουν την κάθε εποχή από τα προβλήματα στον Περσικό μέχρι το Ιράκ, την πρώην Γιουγκοσλαβία, την Τουρκία, το Αφγανιστάν και τη Νέα Ρωσία, φέρνοντας έτσι κοντά μας ό,τι μοιάζει μακρινό, ατενίζοντας τον κόσμο με μια νέα ματιά, δίνοντας διαφορετικό νόημα στην παγκοσμιοποίηση.

Έτσι τονίζει πως η αγωνιστική μνήμη του Ν. Τεμπονέρα αποτελεί την σταθερή αναφορά του προοδευτικού δημοκρατικού κινήματος και των αγώνων του για τις αξίες της εργασίας, της δημοκρατίας, της γνώσης, της ελευθερίας και της κοινωνικής αλληλεγγύη, για τους ριζικούς κοινωνικούς μετασχηματισμούς μιας κοινωνίας που πρέπει να δούμε σαν ενιαίο σύνολο πολλαπλών αντιθέσεων και αντιφατικοτήτων και που δεν αφορούν σήμερα μόνο μια στενή εθνική γεωπολιτική ενότητα αλλά είναι ανάγκη για τις ευρύτερες γεωπολιτικές πραγματικότητες.

Ο «εξάντας της ζωής μας» θα πρέπει να βρει μια θέση σε όλες τις σχολικές και πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες. Όχι μόνον για να μάθουν οι νέες και οι νέοι ένα κομμάτι της πρόσφατης ιστορίας μας, αλλά και για να διδαχθούν την συνέπεια σε διαχρονικές αρχές και αξίες όπως είναι η φιλία, τα πιστεύω και η ανθρωπιά που μας δίδαξε ο Μιχάλης, ένας γνήσιος αγωνιστής , αληθινός δάσκαλος και στοχαστής με μια στάση ζωή που αποτυπώνεται εξαιρετικά στα κείμενα που φρόντισαν η σύντροφός του Ουρανία και η κόρη του Μαρία να μείνουν παρακαταθήκη σε όλους όσους πιστεύουν και νοιάζονται για τον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται αυτός.

 Και αν κάποιες φορές η ελπίδα του Μιχάλη για ένα καλλίτερο κόσμο μοιάζει ουτοπική, «Ένας χάρτης του κόσμου που δεν περιέχει την Ουτοπία δεν αξίζει να τον κοιτάξεις καν, γιατί αφήνει έξω τη μόνη χώρα όπου η Ανθρωπότητα πάντα θα προσγειώνεται. Κι όταν προσγειωθεί, κοιτάζει πέρα και, βλέποντας μία καλλίτερη χώρα, ξεκινάει για εκεί. Πρόοδος είναι η υλοποίηση της μίας μετά την άλλη Ουτοπίας»(Όσκαρ Ουάϊλντ, ‘ Η ψυχή του Ανθρώπου στο Σοσιαλισμό’ ).

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα