ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ
eleni.paraskevopoulou@gmail.com
Προβληματισμός επικρατεί για την παραβατική συμπεριφορά ανηλίκων, τις εντάσεις στα σχολεία και τα επεισόδια που φτάνουν ακόμα και σε συλλήψεις μαθητών. Γεγονός είναι πώς και στην Πάτρα καταγράφεται ένταση, με την εκπαιδευτική κοινότητα να απασχολούν κυρίως, περιστατικά σε συγκεκριμένα σχολικά συγκροτήματα. Η βία στα σχολεία δυστυχώς αυξάνεται και μαζί της και η ανησυχία εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών. Τα παιδιά με την στάση τους, εκτιμάται πώς δείχνουν πώς βρίσκονται σε αδιέξοδα και μεγαλώνουν με πολύ άγχος. Χαρακτηριστικό είναι, ότι αύξηση της εφηβικής παραβατικότητας κατά 30% καταγράφηκε κατά τη διάρκεια του 2020, το διάστημα δηλαδή, που η ελληνική κοινωνία βρίσκονταν σε καραντίνα λόγω της πανδημίας.
Στην Πάτρα ένα από τα περιστατικά που σόκαραν την πόλη ήταν ο άγριος πετροπόλεμος που είχε αποτέλεσμα ένα παιδί 16 ετών να καταλήξει στο νοσοκομείο, με τραύμα στο κεφάλι. Στην επίθεση συμμετείχαν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις 30 ανήλικοι. Από τους εμπλεκόμενους συνελήφθησαν τρείς, ένας 16χρονος καθώς και δύο μαθητές 15 ετών. Τα παιδιά φοιτούν σε άλλο σχολείο.
Σε άλλες περιπτώσεις σε σχολεία της Πάτρας μαθητές έβαλαν φωτιά σε θρανία, άγνωστοι πέταξαν βόμβες μολότοφ σε σχολικό συγκρότημα, καταγράφηκαν απειλές κατά εκπαιδευτικών, ξυλοδαρμοί μεταξύ μαθητών, ένταση και βία.
Το φαινόμενο «φουντώνει» πανελλαδικά
Οι τηλεφωνικές κλήσεις που δέχεται η Συμβουλευτική Γραμμή 11525 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι δεκάδες. Οι κλήσεις προέρχονται κυρίως από γονείς παιδιών, τα οποία έχουν υπάρξει θύματα σχολικού εκφοβισμού, αλλά και από γονείς παιδιών που ασκούν bullying, ενώ καλούν και κηδεμόνες παιδιών, τα οποία έχουν υπάρξει απλοί παρατηρητές βίαιων περιστατικών. Οι μορφές που μπορεί να πάρει η ενδοσχολική βία ποικίλουν: Λεκτική, σωματική, ηλεκτρονική, κοινωνική, σεξουαλική.
Συνήθως εκδηλώνονται με:
• χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμούς
• φραστικές επιθέσεις, βρισιές, προσβολές, απειλές
• εκβιασμούς
• καταστροφή προσωπικών αντικειμένων
• κλοπές
• σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση
• αποκλεισμό και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες
Οι συνέπειες είναι ακραίες
Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας Ανδρέας Ζέρβας μιλώντας στο «Νεολόγο» τονίζει πώς η βία στα σχολεία τείνει να πάρει σημαντικές διαστάσεις.
«Η συχνή εκδήλωση φαινομένων επιθετικότητας και σχολικής απειθαρχίας, όπως αποκαλύπτουν πολλές έρευνες, δείχνει ότι η επιθετική συμπεριφορά των παιδιών και οι εκδηλώσεις βίας στα σχολεία αποτελούν ένα πρόβλημα που τείνει να πάρει σημαντικές διαστάσεις και στη χώρα μας. Ανήκουν στο γενικότερο φαινόμενο που ονομάζεται bullying. Σε μικρότερη κλίμακα συνέβαινε και τις παλαιότερες δεκαετίες, με διαφορές μεταξύ μαθητών διαφορετικών σχολείων. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, οι συνέπειες είναι ακραίες, διότι η βία δεν περιορίζεται, ούτε ελέγχεται και επομένως είναι εύκολο να οδηγήσει σε τραγικά αποτελέσματα. Η σχολική βία δεν περιορίζεται σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο αλλά είναι διεθνές θέμα που εκδηλώνεται όλο και σε μικρότερες ηλικίες».
Η θέση του Υπουργείου Παιδείας
Με «φόντο» τα περιστατικά βίας που καταγράφονται στα σχολεία ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας Αλέξανδρος Κοπτσής μεταξύ άλλων ανέφερε σε δηλώσεις του: «Έχουμε δημιουργήσει έναν φορέα, που θα διαπερνά από το επίπεδο σχολικών μονάδων έως και το εκπαιδευτικό προσωπικό, με προγράμματα επιμόρφωσης και πλατφόρμα καταγραφής περιστατικών. Πρέπει να δημιουργήσουμε μία παιδαγωγική κουλτούρα στα σχολεία και μηδενική ανοχή».
Τα πρότυπα
Τα παιδιά αναζητούν πάντα πρότυπα και όταν δεν έχουν από το κοντινό τους περιβάλλον σίγουρα θα τα αναζητήσουν. Προφανώς και υπάρχουν «κακά πρότυπα» που διαμορφώνουν αρνητικές επιρροές σε αυτές τις τρυφερές ηλικίες. Τέτοια πρόσωπα μπορεί να είναι άτομα που εκφοβίζουν ή ακόμη δρουν με παραβατική συμπεριφορά. Επίσης τα παιδιά μπορεί να αναζητήσουν την προσοχή που μπορεί να μην τους έχει δοθεί και έτσι με τη συμπεριφορά τους μπορεί να προκαλούν θέλοντας να κεντρίσουν το ενδιαφέρον και να βρεθούν στο επίκεντρο.
Έρευνες δείχνουν πώς θύτες γίνονται επίσης παιδιά που έχουν γίνει μάρτυρες βίαιων συμπεριφορών. Επιπροσθέτως κάποιες φορές θεωρείται «μόδα» του σχολείου να είσαι αυτός που εκφοβίζει, να είσαι ο δυνατός, ο ισχυρός. Σίγουρο θεωρείται πώς ο κορωνοϊός και τα παρατεταμένα διαστήματα εγκλεισμού έχουν διαταράξει τους πάντες, από αυτό δεν εξαιρούνται τα παιδιά. Τα παιδιά όμως είναι η ελπίδα και το μέλλον του κόσμου μας και οι προσπάθειες όλων θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επίλυση του προβλήματος της σχολικής βίας, που λαμβάνει διαστάσεις με ακραία περιστατικά, με στόχο ένα καλύτερο μέλλον.
Α. Ζέρβας: «Χρειάζεται εκπαίδευση για να μάθουν να λύνουν ειρηνικά τις διαφορές τους»
«Άμεση πρέπει να είναι η ενίσχυση του παιδαγωγικού ρόλου του σχολείου – σε ατομικό, κοινωνικό, πολιτικό επίπεδο. Οι δράσεις θα πρέπει να στοχεύουν στην αλλαγή του κλίματος εντός του σχολείου, το οποίο οφείλει να αναγνωρίζει τέτοια φαινόμενα και συντονισμένα να παρεμβαίνει. Οι εκπαιδευτικοί οι μαθητές και οι γονείς πρέπει να είναι ενεργά παρόντες, κάτι το οποίο προϋποθέτει υπεύθυνη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, ώστε ο καθένας σύμφωνα με το ρόλο του να δρα με ψυχραιμία. Πολλές φορές οι γονείς δηλώνουν άγνοια και συζητούν ελάχιστα το πρόβλημα με τα παιδιά τους.
Χρειάζεται εκπαίδευση των μαθητών προκειμένου να μάθουν να λύνουν με ειρηνικά μέσα τις διαφορές τους, ενώ ο θεσμός του ψυχολόγου στο σχολείο ο οποίος διαχειρίζεται τα περιστατικά βίας είναι πολύ σημαντικός. Είναι αναγκαία η διαρκής παρότρυνση και υποστήριξη των γονέων για ενεργή συμμετοχή και συνεργασία με το σχολείο. Σημαντικό βήμα έχει γίνει με την στελέχωση σε ψυχολόγους αλλά χρειάζεται επιπλέον στήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων, όπως παιδοψυχιάτρους, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς οι οποίοι να μπορούν να παρεμβαίνουν στη σχολική καθημερινή πραγματικότητα» αναφέρει ο Ανδρέας Ζέρβας.
(από την εφημερίδα “Νεολόγος”).
