ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΥΚΙΟΥ
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ «ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ» ΑΠΕΤΥΧΕ ΠΑΤΑΓΩΔΩΣ
Οικονομικά εξουθενωμένη και στρατιωτικά κουρασμένη η Αμερική στις υπερπόντιες επιχειρήσεις
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας! Το πραγματικό αίτιο της απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν οφείλεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ κουράστηκαν επί 20χρόνια να κυνηγάνε ανεμόμυλους στην άλλη άκρη του κόσμου. Σε μια χώρα με μικρή στρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ που εδώ και χρόνια γνώριζαν που δεν ήταν βιώσιμη η μόνιμη παρουσία τους στο Αφγανιστάν!
Φυσικά, και αποτελεί πλήγμα για την αμερικανική εξωτερική πολιτική ο τρόπος με τον οποίο έγινε η άτακτη υποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Σίγουρα θα υπάρξουν συνέπειες, τώρα και στο μέλλον. Ωστόσο, το γεγονός παραμένει ότι η Αμερική είναι οικονομικά εξουθενωμένη και στρατιωτικά κουρασμένη σε υπερπόντιες επιχειρήσεις.
Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η οικοδόμηση ενός Έθνους ως αναπόσπαστο κομμάτι της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ απέτυχε!
Από το τέλος του 20ου αιώνα, η δημοκρατική οικοδόμηση έθνους υπό την ηγεσία της Αμερικής έχει σημειώσει μόνο 4 επιτυχίες από τις 16 προσπάθειες στη Νότια Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη.
Ο κόσμος έχει αλλάξει. Επτά δεκαετίες από το τέλος του Β´ Παγκόσμιου Πολέμου, οι ειρηνευτικές παρεμβάσεις είναι κυρίως ευθύνη του ΟΗΕ, ενώ οι μυστικές επιχειρήσεις, η άμυνα των συμμάχων και οι πόλεμοι επιστρέφουν στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου που έληξε πριν από 30 χρόνια.
Οι υπερπόντιες επεμβάσεις των ΗΠΑ έγιναν πολυμερείς, ξεκινώντας με τις προσπάθειες της κυβέρνησης Κλίντον να ανοικοδομήσει την Αϊτή το 1994. Ακολούθησε ο πρόεδρος Μπους που παραχώρησε την ευθύνη στον ΟΗΕ για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν, αφού ο αμερικανικός στρατός ανέτρεψε τους Ταλιμπάν. Ωστόσο, η απλή μετάβαση από τη μονομερή σε πολυμερή οικοδόμηση ενός έθνους υπό τον ΟΗΕ απέτυχε.
Η περίπτωση του Αφγανιστάν επιβεβαιώνει ότι η εμπλοκή εξωτερικών δυνάμεων στην πολιτική μηχανική και την ανοικοδόμηση υπανάπτυκτων εθνών είναι καταδικασμένη να αποτύχει! Τα αδύναμα κράτη είναι κατακερματισμένα και στερούνται συνταγματικής εμπειρίας. Δεν μπορούν να απορροφήσουν αποτελεσματικά την οικονομική βοήθεια και έχουν σχεδόν πάντα διαφορετικά συμφέροντα από εκείνα ακόμη και των πιο καλοπροαίρετων ξένων δυνάμεων.
Οι εξωτερικοί παράγοντες (πχ στο Αφγανιστάν οι Αμερικανοί στην τρέχουσα εικοσαετία, οι Σοβιετικοί την προηγούμενη περίοδο) παγιδεύονται σε αγώνες εξουσίας μεταξύ αντίπαλων ομάδων. Σε χώρες που δεν διαθέτουν πειθαρχημένες και αποτελεσματικές κρατικές δομές, Δικαιοσύνη και συγκροτημένες δυνάμεις ασφαλείας. Οι εξωτερικές δυνάμεις πρέπει να εκτελούν τις πιο βασικές λειτουργίες της κυβέρνησης. Όμως η εμπλοκή στις εσωτερικές υποθέσεις μιας άλλης χώρας δημιουργεί δυσαρέσκεια στους τοπικούς πληθυσμούς που δεν επιθυμούν να ζουν κάτω υπό αποικιοκρατικό καθεστώς!
Και το ερώτημα που τίθεται είναι εάν το Αφγανιστάν αποτελεί την πένθιμη καμπάνα της παγκόσμιας αμερικανικής ηγεμονίας ή το σημείο εκκίνησης ενός νέου τρόπου αντιμετώπισης των απειλών που προέρχονται από ασταθείς περιοχές ;
Ο κανόνας λέει ότι θα υπάρχουν πάντα αποτυχημένα κράτη που χρειάζονται υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα, δεδομένης της απειλής της τρομοκρατίας και άλλων προκλήσεων ασφάλειας μετά την υποχώρηση της Αμερικής. Σε αντίθεση με τους «αιώνιους πολέμους» των τελευταίων 20 ετών, που οδήγησαν μόνο στην αντιπάθεια και την περιφρόνηση των πολιτών για στρατιωτική επέμβαση, οι ΗΠΑ θα πρέπει να αναδιαμορφώσουν τις περιπέτειές τους στο εξωτερικό για να επικεντρωθούν περισσότερο στην «οικοδόμηση κράτους». Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη και όχι στις στρατιωτικές επιχειρήσεις για την επιδίωξη στενών στόχων χωρίς αξιόπιστο τελικό παιχνίδι.
Το ζητούμενο είναι εάν οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να τραβήξουν το καλώδιο από την πρίζα θέτοντας σε κίνδυνο τις 30 και πλέον χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου που επιβαρύνονται από περιορισμένη κυβέρνηση ή συνεχείς συγκρούσεις. Οι περισσότεροι από τους πιο φτωχούς του κόσμου ζουν σε αυτές τις περιοχές και τις επόμενες δεκαετίες θα χρειαστούν ουσιαστική εξωτερική βοήθεια με τη μορφή τροφής, στέγης, αντιμετώπισης του COVID-19, ανοικοδόμησης, υποστήριξης εκτοπισμένων και προσφύγων και ενίσχυσης ορισμένων κρατικών λειτουργιών. αποφύγετε την πλήρη κατάρρευση.
Η κοινή λογική λέει ότι σε αντίθεση με το παρελθόν, αντί για στρατιωτική δύναμη, οι μελλοντικές πολυμερείς προσπάθειες υπό την ηγεσία Μεγάλων Δυνάμεων για την οικοδόμηση ενός κατακερματισμένου κράτους θα πρέπει να πραγματοποιούνται από ομάδες πολιτών που ειδικεύονται στην επίλυση συγκρούσεων, την ενίσχυση της σταθερότητας σε εύθραυστα κράτη και την ανασυγκρότηση μετά τη σύγκρουση
Το φάντασμα της αμερικανικής γραφειοκρατίας
Και πριν επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας στην «επόμενη μέρα» στο Αφγανιστάν και γενικότερα στην Ασιατική Ήπειρο που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος τα «άνθη του κακού» με τον μανδύα του Ισλαμικού φανατισμού ας σταθούμε για λίγο ακόμη στις ΗΠΑ και να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε γιατί έπαθαν από το απίστευτο χουνέρι στο Αφγανιστάν! Πως είναι δυνατόν ένας «πλανητάρχης», ο αρχηγός των ΗΠΑ να βασίζεται σε μια υπηρεσία πληροφοριών που κοστίζει 80 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και να εμφανίζεται δημοσίως απληροφόρητος για καίρια θέματα υψίστης εθνικής ασφαλείας!
Ο κόσμος βρίσκεται ξανά σ´ ένα δίπολο – όχι σαν αυτό του Ψυχρού Πολέμου – αλλά ένα ψυχολογικό δίπολο. Στον έναν πόλο βρίσκονται η έκσταση και η ευθυμία των εχθρών της Αμερικής και στον άλλο πόλο είναι η άρνηση, η δυσπιστία, η ταπείνωση, το άγχος και ο φόβος των φίλων και συμμάχων των ΗΠΑ.
Δυτικοί αναλυτές, αυτές τις μέρες, συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι Αμερικανοί έχουν χάσει την ικανότητα να χρησιμοποιούν την απλή κοινή λογική καθώς η κοινωνία τους είναι γραφειοκρατικά δομημένη.
Ο Λιβανέζος αναλυτής Nadim Shehadi ευστόχως κάνει τον παραλληλισμό με την κινηματογραφική ταινία «Λόρεν της Αραβίας».
Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Λόρενς της Αραβίας έπεσε με αλεξίπτωτο στην έρημο σε μια απλή αποστολή για να οργανώσει μια αραβική εξέγερση. Έπρεπε να βασιστεί στην εξυπνάδα, την κοινή λογική και στην λιγοστή γνώση που είχε για την περιοχή μέσω των αρχαιολογικών περιηγήσεων του στη Συρία και τον Λίβανο. Τα κατάφερε, με λίγη τύχη και κρίση, κάνοντας συνδέσεις και σφυρηλατώντας συμμαχίες…
Αν ήταν σήμερα Αμερικανός ο Λόρενς – συνεχίζει ο Nadim Shehadi – θα είχε σταλεί με ακριβείς οδηγίες και ένα βιβλίο κανόνων αρκετών χιλιάδων σελίδων που θα έπρεπε να ακολουθεί τυφλά σε κάθε βήμα. Όταν συναντούσε τον Άντονι Κουίν έξω από την Άκαμπα, θα του είχε παραδώσει διάφορες φόρμες: Αποποίηση ευθυνών, μη αποκάλυψη, ερωτηματολόγιο εκκαθάρισης ασφαλείας και κάθε είδους έγγραφα ελέγχου. Τότε θα έπρεπε να υπογράψουν μια σύμβαση, πιθανώς με διαδικασία υποβολής προσφορών με άλλες φυλές, και να την επικυρώσουν σε κάθε βήμα με τις κατάλληλες αποδείξεις και φορολογικά έντυπα για το μερίδιο της λείας της Awda Abu Tayi.
Αν είχε αποτύχει ο «Αμερικάνος» Λόρενς – καταλήγει ο Λιβανέζος αρθρογράφος- θα αντιμετώπιζε μια αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης. Κάθε βήμα θα είχε καταγραφεί, μετρηθεί, επικυρωθεί και εγκριθεί από έναν στρατό διαχειριστών που θα ερμήνευε επίσης τους κανόνες και θα σχεδίαζε τα επόμενα βήματα. Ο αρχικός στόχος της αποστολής είναι άσχετος και θα μπορούσε να ξεχαστεί τελείως. Ακόμη και η επιτυχία θα τιμωρούνταν αν παραβιάζονταν οι κανόνες, αφού η επιτυχία έγκειται στην τήρηση των κανόνων!
Ο ανθρωπολόγος David Graeber περιέγραψε το αμερικανικό σύστημα ως «ολική γραφειοκρατικοποίηση» και πολύ πιο γερμανικό από ό, τι είναι το αγγλοσαξονικό. Οι Βρετανοί είτε, κατακτούν χώρες είτε, συναλλάσσονται μαζί τους. Οι Αμερικανοί προσπαθούν να τις διαχειριστούν. Η γραφειοκρατία τους είναι η ίδια στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και επιβλήθηκε σε όλα τα διεθνή ιδρύματα που δημιούργησαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο ΠΟΕ και ο ΟΗΕ. Είναι ένα τέρας που μοιάζει με λερναία ύδρα. Κάθε φορά που κόβετε ένα κεφάλι μεγαλώνουν πολλά άλλα, και κάθε προσπάθεια μείωσής του δημιουργεί ακόμη περισσότερα στρώματα.
Ο Αμερικανός δικηγόρος και συγγραφέας Philip K. Howard εντοπίζει το θάνατο της αμερικανικής κοινής λογικής το 1970, όταν ο J. Skelly Wright, ομοσπονδιακός Εφέτης Δικαστής, περιέγραψε την ιδέα των διαχειριστών να έχουν την ελευθερία να χρησιμοποιούν την κρίση τους στη λήψη αποφάσεων ως «απαλή κάτω κοιλιά του αμερικανικού νομικού συστήματος » και ζήτησε ένα «αλληλένδετο δίκτυο κανόνων» για να αποτρέπεται η δυνατότητα επιλογής του συστήματος από αυτούς που προσπαθούσε να ρυθμίσει. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ενώ οι δασοφύλακες τη δεκαετία του 1960 μπορούσαν να φέρουν τον κατάλογο των κανόνων στις τσέπες των πουκαμίσων τους («Τα πήγαν μια χαρά οπλισμένοι με ένα φυλλάδιο κανόνων και τη δική τους κοινή λογική», σύμφωνα με τον Al Gore), τώρα πρέπει να συμβουλευτούν αρκετούς τόμους με ψιλά γράμματα και χρειάζονται δώδεκα διαχειριστές για να τους βοηθήσουν στην πλοήγησή τους.
Ο βιομήχανος και χρηματοδότης William Hopper δίνει μια άλλη ερμηνεία του ίδιου προβλήματος. Όταν το παραδοσιακό διευθυντικό στέλεχος της αμερικανικής εταιρείας, που είχε ανελιχθεί μέσω των τάξεων της αγοράς, αντικαταστάθηκε από έναν απόφοιτο MBA που εγκαταστάθηκε στην κορυφή. Ο πρώτος θα μπορούσε να πάρει μια απόφαση έχοντας πλήρη γνώση της ικανότητας κάθε ατόμου σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Οι δεύτερος θα προσλάμβανε έναν στρατό δικηγόρων και άλλων MBA για να δημιουργήσουν ένα τεράστιο τερατούργημα κανόνων, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν χρησιμοποίησε ποτέ την κοινή λογική ή κρίση του στο μέγιστο των δυνατοτήτων και της εμπειρίας του.
Στο πεδίο των Νατοϊκών ασκήσεων διαπιστώνεται ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες είναι μακράν οι πιο ικανοί, καλύτερα εξοπλισμένοι και καλά εκπαιδευμένοι – αλλά χωρίς οδηγίες χάθηκαν εντελώς και η απενεργοποίηση του διοικητή τους θα παρέλυε ολόκληρη την ομάδα!
Η αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών CIA, δέχεται επικρίσεις ότι έχει καταστεί ένας άχρηστος γραφειοκρατικός μηχανισμός με ένα πλέγμα περιορισμών και εγκρίσεων ασφαλείας που διασφαλίζει ότι τα λιγότερο ικανά άτομα φτάνουν τις υψηλότερες θέσεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι κανείς δεν βλέπει τη μεγαλύτερη εικόνα.
Είκοσι χρόνια αντιτρομοκρατικής προσπάθειας στο Αφγανιστάν που κόστισε δισεκατομμύρια, βασίστηκε σε μια εντελώς γραφειοκρατική υπηρεσία πληροφοριών που απαγόρευε να χρησιμοποιεί κοινή λογική.
Η ανθρώπινη νοημοσύνη, αντικαταστάθηκε με έρευνα και αλγόριθμους που βασίζονται σε δεδομένα, συχνά με αποτελέσματα που θα αμφισβητούσε και ο απλός περιπτεράς…
Προβάλουμε τις παραπάνω ενδιαφέρουσες επισημάνσεις σε μια προσπάθεια να απαντηθεί η απορία που παγκοσμίως διατυπώνεται από όλο το φάσμα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης : Πώς είναι δυνατόν η Ουάσινγκτον, με την υψηλότερη αναλογία πανεπιστημιακών και διδακτορικών στον κόσμο, με όλες τις δεξαμενές σκέψης, κυβερνητικά ιδρύματα, λομπίστες, ΜΜΕ και πολιτικά ιδρύματα πού είναι όλα «εστιασμένα» στη διαμόρφωση πολιτικής, μπορεί να παράγει συλλογικά τέτοια θλιβερά αποτελέσματα ;
Τα «βήματα» για τον έλεγχο των Ταλιμπαν
Το ζητούμενο είναι τι γίνεται τώρα στο Αφγανιστάν , ποια θα είναι η επόμενη μέρα…
Λιγότερο από δύο μήνες, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεσμεύονταν στον Πρόεδρο του Αφγανιστάν, Άσραφ Γκάνι ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν προσηλωμένες στην ακεραιότητα και την ευημερία του Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων.
Ωστόσο, το Αφγανιστάν παραδόθηκε στα χέρια ενός πολιτικού κινήματος που εφάρμοσε την πιο αυστηρή ερμηνεία της Σαρία κατά τη διάρκεια της εξουσίας του έως το 2001 διαπράττοντας φρικτές θηριωδίες εναντίον του λαού του, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων εκτελέσεων και τιμωριών με ακρωτηριασμό. Κοινώς χρησιμοποίησε καθαρή βιαιότητα για να αποκλείσει εντελώς τις γυναίκες από την εκπαίδευση και όλες τις άλλες πτυχές της δημόσιας ζωής.
Δεν χρειάζεται περαιτέρω απόδειξη της αίσθησης της τρομερής τρομοκρατίας που ένιωσαν τόσοι πολλοί Αφγανοί μπροστά στην επιστροφή των Ταλιμπάν, πέρα από τη ματιά ενός μεγάλου αριθμού από αυτούς που προσπαθούσαν να φύγουν από τη χώρα, μερικοί προσκολλημένοι απεγνωσμένα στα αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη.
Αυτή την στιγμή οι Ταλιμπάν είναι η ασυναγώνιστη δύναμη στο Αφγανιστάν. Από την περασμένη Κυριακή έχουν τον πλήρη έλεγχο της χώρας χωρίς καμία τρομερή στρατιωτική αντίσταση.
Άραγε οι Ταλιμπάν του 2021 είναι οι ίδιοι – καλύτεροι ή χειρότεροι από τους Ταλιμπάν του 2001;
Η Διεθνής κοινότητα αν και σοκαρισμένη έχει ήδη αρχίσει να συνειδητοποιεί τη νέα πολιτική πραγματικότητα του Αφγανιστάν.
Ο Αφγανικός λαός έχει ήδη ξεκινήσει να προσαρμόζεται στη νέα «κανονικότητα» υπό την ηγεσία των Ταλιμπάν. Ο μετασχηματισμός είναι ήδη εμφανής στην Καμπούλ. Από την πρώτη στιγμή, οι γυναίκες τηλεπαρουσιάστριες φόρεσαν αμέσως το χιτζάμπ υπό τον φόβο των Ταλιμπάν και σε όλη την χώρα επικρατεί μία βουβαμάρα.. Εκτός από μερικές περιπτώσεις ένοπλων δυνάμεων των Ταλιμπάν που πυροβολούσαν άοπλους πολίτες, μια απόλυτη σιωπή παραμένει στα αστικά κέντρα.
Εν τω μεταξύ, οι Ταλιμπάν ετοιμάζονται να συγκροτήσουν την κυβέρνηση τους. Παράλληλα κάνουν συνομιλίες με τον πρώην πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι και τον ανώτερο αξιωματούχο Αμπντουλάχ Αμπντουλάχ, γεγονός που επιβεβαιώνει την πρόθεση τους να μοιραστούν την εξουσία με άλλους Αφγανούς ηγέτες. Άλλωστε αυτή ήταν και η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν που είχε γίνει πριν μερικούς μήνες κατά την μυστική συνάντηση στην Ντόχα του Κατάρ.
Στο πλαίσιο αυτό ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν διαβεβαίωσε πρόσφατα ότι δεν θα υπάρξει ανταπόδοση σε όσους πολέμησαν εναντίον των Ταλιμπάν, ούτε περιορισμοί κατά των γυναικών που θα εργαστούν εάν τηρούν τις αξίες της Σαρία, ούτε περιορισμούς στα ιδιωτικά ΜΜΕ εφόσον δεν αντιτίθενται στις αξίες του Αφγανιστάν και δεν συντηρούν αφγανικά καταφύγια για διεθνείς τρομοκράτες.
Προφανώς οι Ταλιμπάν επιδιώκουν να κερδίσουν χρόνο και την δημόσια υποστήριξη στο εσωτερικό αλλά και την διεθνή αναγνώριση.
Δεδομένου ότι οι πολίτες στο Αφγανιστάν με ανώτερη και ανώτατη μόρφωση που συγκροτούν την μεσαία τάξη έχει γευτεί τους καρπούς της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ανάπτυξης, ίσως υπάρξουν σποραδικές περιπτώσεις δημόσιων διαμαρτυριών που όμως δεν διαφαίνεται ότι μπορούν να πυροδοτήσουν ένα μαζικό κίνημα.
Ως εκ τούτου, η Διεθνής Κοινότητα επωμίζεται το βάρος της διασφάλισης ότι η πρακτική συμπεριφορά των Ταλιμπάν στην κυβέρνηση θα αντικατοπτρίζει τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει δημοσίως. Τα βήτα είναι συγκεκριμένα :
ΒΗΜΑ 1ο: Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί επί του παρόντος να ανακάμψει από το μεγάλο στραπάτσο που έχει υποστεί η εξωτερική της πολιτική και προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της να αναβάλουν τη διπλωματική τους προσέγγιση με τους Ταλιμπάν και ταυτόχρονα να διασφαλίσουν την καλή μεταχείριση του νέου καθεστώτος σε όσους συνεργάστηκαν με τους Δυτικούς…
Προς αυτή την κατεύθυνση το Ηνωμένο Βασίλειο είναι έτοιμο να κινηθεί σύμφωνα με την δήλωση του Μπόρις Τζόνσον , όμως άλλες ευρωπαϊκές χώρες – κυρίως Σκανδιναβικές – κάθε άλλο παρά είναι διατεθειμένες να συνεργαστούν με τους Ταλιμπάν.
Ωστόσο υπάρχουν και οι άλλες μεγάλες – περιφερειακές Δυνάμεις που βρίσκονται στον αντίποδα των ΗΠΑ αλλά έχουν αντίστοιχες ανησυχίες ή συμφέροντα σχετικά με το Αφγανιστάν. Η Κίνα, η Ρωσία, το Πακιστάν, το Ιράν, οι δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, το Ιράν και άλλα περιφερειακά κράτη , είναι βεβαιον ότι θα λάβουν υπόψη τους Ταλιμπάν και θα αναγνωρίσουν το νέο Αφγανικό καθεστώς.
ΒΗΜΑ 2ο: Η βασική πρόκληση θα είναι να διασφαλιστεί ότι οι Ταλιμπάν συμμορφώνονται αυστηρά με τις δεσμεύσεις τους για τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων, την ελευθερία του λόγου. Το καθεστώς υπό την ηγεσία των Ταλιμπάν θα έχει μεγάλη ανάγκη από διεθνή οικονομική υποστήριξη, η οποία πρέπει επίσης να εξαρτηθεί από την εσωτερική συμπεριφορά και την εξωτερική συμπεριφορά του.
Βεβαίως υπάρχει και η τραυματική εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών με το προηγούμενο καθεστώς των Ταλιμπάν όπου αναγνωρίστηκε επίσης, αν όχι από ολόκληρη την Διεθνή κοινότητα αλλά από τρεις μουσουλμανικές χώρες με την μεγαλύτερη επιρροή, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Πακιστάν. Ενώ είχαν διπλωματική παρουσία στην Ουάσιγκτον και οι ηγέτες τους είχαν ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες. Όμως, η απλή διπλωματική αναγνώριση ή η παροχή οικονομικής στήριξης δεν αποδείχθηκε αποτελεσματική αντιστάθμιση κατά της καταστολής των Ταλιμπάν στο εσωτερικό ή της διευκόλυνσης της τρομοκρατίας στο εξωτερικό. Ως εκ τούτου, κάτι πέρα από τη διπλωματική αναγνώριση και την οικονομική βοήθεια πρέπει να επεξεργαστεί η Διεθνή κοινότητα προκειμένου να ωθήσει τους Ταλιμπάν που πλέον έχουν αυξημένη αυτοπεποίθηση ώστε να είναι πιο συνεργάσιμοι στο εξωτερικό και πιο ήπιοι στο εσωτερικό.
Ο Λαός λέει ότι : «Όποιος είναι έξω από τον χώρο πολλά τραγούδια ξέρει». Και οι διεθνείς αναλυτές από απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων κάνουν σενάρια επί σεναρίων για το μέλλον του Αφγανιστάν χωρίς να γνωρίζουν ή να λαμβάνουν υπόψιν τους την ανθρωπογεωγραφία και τις βασικές ιδιαιτερότητες της περιοχής. Το Αφγανιστάν δεν είναι Βιετνάμ και οι Ταλιμπάν δεν είναι Βιετκόνγκ , αλλά και ούτε το επιτυχές οικονομικό – εμπορικό πείραμα ΗΠΑ – Βιετνάμ που ξεκίνησε μετ´ εμποδίων πριν είκοσι χρόνια, μπορεί να προβλέψει ή να εγγυηθεί κανείς ότι θα επαναληφθεί και το Αφγανιστάν.
Ωστόσο αυτό που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε αλλά με συγκρατημένη αισιοδοξία να παρακολουθούμε είναι το γεγονός ότι οι Ταλιμπάν κατέλαβαν τη χώρα χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση και ότι τα όπλα έχουν σιγήσει σε ολόκληρη τη χώρα για πρώτη φορά τα τελευταία 40 χρόνια συνεχούς πολέμου. Αυτή την στιγμή δεν διαφαίνεται πουθενά εστία ανάφλεξης ενός εμφυλίου ή περιφερειακού πολέμου.
Δηλαδή θα αναρωτηθεί κανείς εάν το Αφγανιστάν είναι ώριμο να μεταλλαχτεί από εστία έντασης, σε φάρο σταθερότητας και ανάπτυξης στην γεωπολιτική και οικονονική σκακιέρα, στην Κεντρική και Νότια Ασία;
Δύσκολο αλλά όχι απίθανο!
ΒΗΜΑ 3ο: Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρκετά περιφερειακά οικονομικά έργα των οποίων η πρόοδος παρέμεινε όμηρος του ασταθούς γεωπολιτικού περιβάλλοντος και της ασφάλειας στο εσωτερικό του Αφγανιστάν. Για παράδειγμα η συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου μεταξύ Τουρκμενιστάν, Αφγανιστάν, Πακιστάν και Ινδίας και το έργο ισχύος της Κεντρικής -Νότιας Ασίας μεταξύ Κιργιζίας, Τατζικιστάν, Αφγανιστάν και Πακιστάν εκκρεμούν για περισσότερο από μια δεκαετία. Αυτά τα έργα επιδιώκουν να συνδέσουν την πλούσια σε ενέργεια Κεντρική Ασία με την ενεργειακά πεινασμένη Νότια Ασία και το Αφγανιστάν παρέχει τον πιο κρίσιμο διάδρομο!
Ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας-Πακιστάν, ένα εμβληματικό έργο της κινεζικής πρωτοβουλίας Belt and Road, μπορεί επίσης να επεκταθεί και στο Αφγανιστάν εάν εξομαλυνθεί η κατάσταση στην περιοχή. Το επιθυμούν η Κίνα και το Πακιστάν. Στο πλαίσιο αυτού του έργου, που ξεκίνησε το 2014, το Πακιστάν μπόρεσε να κατασκευάσει φράγματα και αυτοκινητόδρομους προς τα σύνορα με το Αφγανιστάν.
Τέτοιου είδους έργα περιφερειακής ολοκλήρωσης συνδέουν πλέον τα συμμετέχοντα έθνη σε μια αλυσίδα αλληλοσυνδεόμενων οικονομικών συμφερόντων, διασφαλίζοντας έτσι ότι τα καθεστώτα τους παραμένουν επικεντρωμένα στην οικονομική πρόοδο στο εσωτερικό τους και προσπαθούν για ειρήνη στην περιοχή.
Το ζητούμενο είναι εάν το Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των Ταλιμπάν θα εναρμονιστεί με την διεθνή τάση και πρακτική ή θα αποτελεί εξαίρεση.
