Μία τελετή λήξης αντάξια των εργασιών και του αποτελέσματος ενός συμποσίου με διεθνή χαρακτήρα που όμοιό του δεν είχε ξανά γίνει στην πόλη, το οποίο άφησε ως απόθεμα γλυπτά καταξιωμένων καλλιτεχνών, έζησε το βράδυ της Τρίτης 21 Ιουνίου το κοινό της Πάτρας, που κατέκλυσε το χώρο της «Ιχθυόσκαλας».
Την εκδήλωση άνοιξε η πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού Κατερίνα Γεροπαναγιώτη, η οποία στην ομιλία της ανέφερε τα εξής :
«Η σημερινή ημέρα μας γεμίζει όλους με μεγάλη συγκίνηση και ικανοποίηση, καθώς ολοκληρώνεται μια εξαιρετικά σημαντική διαδικασία, που αποτέλεσε μια καινοτόμα και ιδιαίτερη παρέμβαση στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης. Θεωρώ υποχρέωσή μου να ευχαριστήσω τους εργαζόμενους του Δήμου αλλά και του Πολιτιστικού Οργανισμού, για τον κόπο και την προσπάθεια που κατέβαλαν για να υλοποιηθεί όλο αυτό το έργο.
Τιμάμε και ευχαριστούμε θερμά τους γλύπτες, που ακάματα δούλεψαν για ένα μήνα και σήμερα προσφέρουν στην πόλη μας έργα εξαιρετικά και απόλυτα δεμένα με την προσφυγιά. Τον Kristaq Valera από την Αλβανία, τον Gagik Altunyan από την Αρμενία, τον Abdulhamid Aktham από τη Συρία, τον Selcuk Yilmaz από την Τουρκία και από την Ελλάδα τον Φίλιππο – Άγγελο Βαλερά, τον Βασίλη Βασίλι, τον Μπεσίμ Τσαούσι, τον Παναγιώτη Λάμπρου, τον Αλέξανδρο Πφαφφ, τον Χρήστο Τσουμπλέκα και τον Χρήστο Λάμπρου.
Το θέμα του συμποσίου ήταν: «1922-2022, Πρόσφυγες» και αφιερώθηκε στη μνήμη του γλύπτη Διονύση Γερολυμάτου, έναν καλλιτέχνη που αγάπησε και δέθηκε με την πόλη της Πάτρας, αποτελώντας μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητές της στον χώρο του Πολιτισμού και όχι μόνο. Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, για πολλά χρόνια, μέλος της Γνωμοδοτικής Επιτροπής της Δημοτικής Πινακοθήκης Πατρών.
Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη μικρασιατική καταστροφή. Δεν ξεχνάμε την προσφυγιά και το βίαιο ξεκλήρισμα των λαών, από τους άδικους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Πάνω από 100 εκατ. είναι οι ξεριζωμένοι για πρώτη φορά στην ανθρώπινη Ιστορία, εξαιτίας νέων κυμάτων βίας ή παρατεταμένων συγκρούσεων σε χώρες όπως η Αιθιοπία, η Νιγηρία, το Αφγανιστάν κ.α., εξαιτίας του νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία.
Πάνω από 275 εκατ. άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν σε συνθήκες πείνας σε όλο τον κόσμο, εξαιτίας της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης που πολλαπλασιάστηκε από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτά είναι τα αμείλικτα δεδομένα που σημαδεύουν την φετινή Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων, σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Το συμπόσιο δεν προέκυψε ως ένας τυχαίος και ασύνδετος αυτοσχεδιασμός του Δήμου, αλλά ως καρπός μια στοχευμένης και πολύχρονης συνεργασίας με το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και μιας ταυτόχρονης στενής συνεργασίας με τη δομή του Εικαστικού Εργαστηρίου και τη Δημοτική Πινακοθήκη.
Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας ήταν που έθεσε το θεσμικό του κύρος, ανέλαβε την προκήρυξη και επωμίστηκε τη διαδικασία επιλογής των καλλιτεχνών, με συγκεκριμένες προτάσεις και μακέτες.Η επιλογή των καλλιτεχνών έγινε από την αιρετή επιτροπή κρίσεων του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας, με ανοιχτό κάλεσμα – πρόσκληση ενδιαφέροντος σε 6500 εικαστικούς. Μέσα από 23 προτάσεις και μακέτες που κατατέθηκαν επιλέχθηκαν οι 6 εκπρόσωποι της χώρας μας.
Οι γλύπτες που συμμετείχαν είναι εικαστικοί καλλιτέχνες με αξιόλογη διαδρομή και καταξίωση. Τους ευχαριστούμε εκ μέρους της πόλης μας για την τιμητική παρουσία και την προσφορά τους. Ιδιαίτερα όσους ταξίδεψαν από μακριά, για να πάρουν μέρος στο συμπόσιο. Τα έργα που δημιουργήθηκαν είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη για την πόλη, που κάνει έτσι ένα σημαντικό βήμα για την υπαίθρια γλυπτοθήκη της.
Η τέχνη της Γλυπτικής, τέχνη με μεγάλη ιστορία στον Ελλαδικό χώρο, τέχνη που χάνεται στα βάθη των χιλιετηρίδων, τα τελευταία χρόνια δέχθηκε το πλήγμα της οικονομικής κρίσης περισσότερο από όλες τις άλλες εικαστικές τέχνες, μιας και ο βασικός προορισμός της είναι η παρουσία της στο δημόσιο χώρο. Και ο δημόσιος χώρος στις μέρες μας έχει γίνει «μικρότερος σε μέγεθος – φτωχότερος σε νόημα», μιας και είναι πλέον αποκλειστικά πεδίο κερδοφορίας επιχειρήσεων και οικονομικών ανταγωνισμών, με αποτέλεσμα να γίνονται στις μέρες μας ελάχιστοι πλέον δημόσιοι καλλιτεχνικοί διαγωνισμοί.
Είμαστε επομένως διπλά χαρούμενοι που αυτός ο χώρος, για ένα μήνα μετατράπηκε σε ένα υπαίθριο ζωντανό σεμινάριο γλυπτικής, που οι δημότες και κυρίως οι νέοι και οι νέες, είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ιδίοις όμμασι, πως από ένα μαρμάρινο όγκο δημιουργείται ένα γλυπτό.
Ο Πάμπλο Πικάσο, όταν είχε ρωτηθεί για το τι είναι ο καλλιτέχνης είχε απαντήσει: “Ο καλλιτέχνης είναι ένα πολιτικό ον που ζει έχοντας συνείδηση των καταστροφικών, δραματικών ή χαρμόσυνων γεγονότων που συμβαίνουν στον κόσμο, και διαμορφώνεται με βάση αυτά ακριβώς τα γεγονότα. Πώς θα ήταν δυνατόν ν’ αδιαφορεί κανείς για τους υπόλοιπους ανθρώπους και ν’ απομονωθεί σ’ έναν γυάλινο πύργο μακριά από μια ζωή που του προσφέρεται τόσο απλόχερα;΄΄
Σε αυτές, λοιπόν, τις δύσκολες στιγμές που διανύει τόσο ο ελληνικός λαός, όσο κι ολόκληρος ο κόσμος η τέχνη μπορεί να γίνει όπλο, να εκπαιδεύσει, να κρατήσει συντροφιά, να φωτίσει, να δώσει σχήμα και χρώμα στις αγωνίες, στα όνειρά μας. Εκτιμάμε πως οι εικαστικοί δημιουργοί μέσα από το έργο τους μπορούν να συμβάλλουν να δοθεί το έναυσμα για σκέψη, αλλά και για δράση.
Μέσα στο αντιδραστικό θεσμικό πλαίσιο που λειτουργούν οι Δήμοι, το οποίο έχει διαμορφωθεί διαδοχικά απ’ όλες τις κυβερνήσεις, με υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση, προσπαθούμε να διασφαλίσουμε στο μέγιστο βαθμό, την ελεύθερη πρόσβαση στην τέχνη και τον πολιτισμό για τους πολίτες μας, προσφέροντας υψηλού επιπέδου παραγωγές».
Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας Εύα Μελά χαιρετίζοντας εκ μέρους του Δ.Σ. ανέφερε: «Μάσα σε ένα μήνα η άμορφη μάζα του μαρμάρου πήρε ζωή. Τα έργα, καθένα με το δικό του τρόπο εκφράζουν ότι σήμερα, 100 χρόνια μετά την μικρασιατική καταστροφή η έννοια της προσφυγιάς μένει πάντα επίκαιρη, ως αποτέλεσμα των ανταγωνισμών και των επεμβάσεων ιμπεριαλιστικών μηχανισμών που αναγκάζουν λαούς να στερηθούν την πατρίδα τους, το σπίτι τους, τις οιγένειές τους». Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών ελλάδας πρόσθεσε πως
« Η Ελλάδα είναι μια χώρα συνδεδεμένη με την γλυπτική και με το μάρμαρο στα μακρύ ιστορικό της παρελθόν. Η γλυπτική είναι κατεξοχήν τέχνη του δημόσιου χώρου, αλλά ως σήμερα δεν ε΄χει βρει τη θέαση της στο δημόσιο χώρο όπως της αρμόζει αφού ο νόμος για τη δημιουργία και τοποθέτηση έργων στο δημόσιο χω΄ρο και τα δημόσια κτίρια ψηφίστηκε το ’97 αλλά δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα ούτε μία φορά από καμία έως τώρα κυβερνήσεις»… «Τα συμπόσια γλυπτικής είναι σήμερα αναγκαιότητα, ιδιαίτερα όπως αυτό που ολοκληρώνεται σήμερα στην Πάτρα, το οποίο πραγματοποιήθηκε με τη διαδικασία του διαγωνισμού και επιλογή από την αιρετή επιτροπή κρίσης στο επιμελητηρίου.
Έχει μεγάλη σημασία αυτό για τους καλλιτέχνες και την καλλιτεχνική δημιουργία, για την παιδεία για τον δήμο και για τους δημότες. Όχι γιατί θα μένουν δέκα γλυπτά στην πόλη, αλλά γιατί ένα συμπόσιο είναι μία συμβίωση, ανταλλαγή γνώσεων, συναισθημάτων ανάμεσα στους γλύπτες αλλά πάνω απ’ όλα γιατί φέρνει σε επικοινωνία τον κόσμο με την τέχνη της γλυπτικής σε όλη τη διαδικασία…»
Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών τεχνών Ελλάδος κλείνοντας τόνισε: « Το συμπόσιο είναι ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός. Διδάσκει, εμπνέει και χτίζει σχέσεις ζωής. Ευχαριστώ την πρόεδρο του πολιτιστικού Οργανισμού που ήταν επι ένα μήνα από το πρωί μέχρι το βράδυ στο χώρο του συμποσίου, το δήμαρχο και όλη τη δημοτική αρχή και τους εργαζόμενους που στήριξαν με την καρδιά τους και με κάθε μέσο αυτό το γεγονός, αντιμετωπίζοντας όλες τις δυσκολίες…»
Ο χώρος τις «Ιχθυόσκαλας» από νωρίς το απόγευμα έγινε προορισμός για εκατοντάδες πολίτες κάθε ηλικίας και ξεναγήθηκαν από τους καλλιτέχνες στα ολοκληρωμένα έργα τα οποία έχουν ήδη τοποθετηθεί.
Με φόντο τα γλυπτά και τον πατραϊκό, ο Θοδωρής Βουτσικάκης και η Δήμητρα Σελεμίδου με τις μαγευτικές τους ερμηνείες, συνοδευόμενοι από την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων «Θανάσης Τσιπινάκης», οδήγησαν τους θεατές σε ένα αξέχαστο «μουσικό ταξίδι».
Την τελετή λήξης παρακολούθησε ο Δήμαρχος της Πάτρας Κώστας Πελετίδης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Παναγιώτης Μελάς, η αντιδήμαρχος υγείας – πρόνοιας Βίβιαν Σαμούρη, ο αντιδήμαρχος παιδείας αθλητισμού Παναγιώτης(Τάκης) Πετρόπουλος, ο αντιδήμαρχος Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος, Ενέργειας Νίκος Ασπράγκαθος, η πρόεδρος της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Πατρέων «Καρναβάλι Πάτρας» Ήρα Κουρή, ο αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας Χαράλαμπος Μπονάνος, ο εκπρόσωπος του σεβασμιότατου Μητροπολίτη Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου , αρχιμανδρίτης πατήρ Αρτέμιος Αργυρόπουλος, δημοτικοί σύμβουλοι και μέλη του Δ.Σ. οργανισμών.
