Ελισαίος Βγενόπουλος-Μήδεια,όταν ο Μάρξ ασπάστηκε τον Μπόστ

13.09.2021 / 14:28
8

Πολιτική είναι η τέχνη να ψάχνεις για προβλήματα, να τα βρίσκεις παντού, να κάνεις λάθος διάγνωση και να εφαρμόζεις λάθος λύσεις. Γκράουτσο Μάρξ.

Κάποιοι σημαντικοί καλλιτέχνες πήραν τη γελοία όψη της καθημερινότητας που οπωσδήποτε, ενυπάρχει σ’ αυτήν και την ανέδειξαν, έπαιξαν με αυτήν και κάποιες φορές μεγαλούργησαν. Έτσι δημιουργήθηκε η κωμωδία. Κάποιοι άλλοι καλλιτέχνες πέρασαν αυτό το χαντάκι μεταξύ καθημερινότητας, σοβαρότητας, παρωδίας και κωμωδίας και με το ανατρεπτικό, σουρεαλιστικό, αναρχικό τους χιούμορ ξαναέστησαν την πραγματικότητα στα πόδια της, αλλά αυτή τη φορά πια πατούσε γερά στον ουρανό του ανθρώπινου μεγαλείου τυλιγμένη με μια διάφανη καλησπέρα για καπέλο. ‘’Το μυστικό στη ζωή είναι η εντιμότητα και η ειλικρίνεια. Αν μπορείς να το προσποιηθείς αυτό, τα κατάφερες’’. Ξανάγραφε ο μεγάλος ποιητής  του ανατρεπτικού χιούμορ  Μαρξ.

Από τους εκλιπόντες Νεοέλληνες συγγραφείς εκείνος που έχει μπει πλέον για τα καλά στη μελλοντική παρακαταθήκη του θεάτρου μας είναι ο Μποστ. Σε δύσκολες δεκαετίες ο Μποστ ήταν αυτός ο αναρχικός καλλιτέχνης που τίναξε στον αέρα την αδράνεια των ιδεολογιών, την αδυναμία των θεσμών, δυναμίτισε τη σοβαροφάνεια και τις βεβαιότητες αντιπάλων και συντρόφων κι έφερε στο φως μέσω της σάτιρας τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου, της ομάδας και της μάζας. Πελέκησε με τη σάτυρά του τον ιστό της τρυφερότητας και της μελαγχολίας κι έσυρε πάνω του τη σημαία του ανθρωπισμού, της γλυκιάς προσμονής ανέφικτου  και της αναπάντεχης θέασης του κόσμου.

Ο Μποστ ζωγράφισε με τη γλώσσα, χλεύασε τον γλωσσικό παραλογισμό που έζησε η χώρα για χρόνια πολλά,  έκανε τις εικόνες του να λαλούν με την καθαρότητα και την ειλικρίνεια που μίλησε ο Θεόφιλος και κατάφερε να δημιουργήσει ένα δικό του κόσμο, ένα δικό του σύμπαν στο όποιο έμπαινες κι όλα ήταν πιθανά, όλα ήταν δυνατά εκτός από το να φύγεις ο ίδιος άνθρωπος που μπήκες. Στο έργο του Μποστ συνομιλεί ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Διογένη, η Ασπασία του Περικλή με την Αρετούσα και τον Ερωτόκριτο, η Φαύστα με την Ανεργίτσα και ο Ρωμαίος της Ιουλιέτας με τη ‘’ρακένδυτο αλλά ένδοξο μαμά Ελλάδα’’ κι όλα αυτά σε μια ισορροπία που θα μπορούσε να διαταράξει μόνο ένας άρρωστος, βαριά άρρωστος σοβαροφανής νους. Ένας φανατικός φιλόλογος, ένας τυπολάτρης δάσκαλος, οι κανόνες σύνταξης και ορθογραφίας, ένας δογματικός ψηφοφόρος  ή ένας μονόχνοτος  πολίτης θα υποφέρουν στην αναρχική χώρα του Μποστ. Αυτή η χώρα είναι ελεύθερη μέχρι εκεί που φτάνει η φαντασία, χαρούμενη μέχρι εκεί που φλέγονται τα τελευταία χαμόγελα, λυτρωτική μέχρι εκεί που τα νοήματα συναντιούνται με τις επιθυμίες.

Ο ανατρεπτικός Μποστ, ο σουρεαλιστής ποιητής με τη ‘’Μήδεια’’ του σαν καμβά και με χρωστήρες την παρωδία και χρώματα την ανατροπή, την έκπτωση, το παιχνίδι με τον χρόνο, ζωγραφίζει καινούργια, πρωτόφαντα τοπία και η καινούργια πραγματικότητα που δημιουργεί, δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από αυτή που ζούμε, μόνο που είναι λίγο πιο φαιδρή, λίγο πιο εμπνευσμένη, λίγο πιο ζωηρόχρωμη και πολύ πιο ανθρώπινη, γιατί είναι τοποθετημένη πάνω στο σύννεφο της έμπνευσης με δυο τιράντες για ανεμόσκαλες να την συνδέουν με το όνειρο.

Στις παραστάσεις αγωνιούμε, όταν θα τις δούμε, να έχουν βρει ρυθμό μέσα από τις πρόβες, να έχουν κουρδισθεί μέσα από τις επαναλήψεις, να έχουν αποκτήσει την μορφή που επιδιώκουν οι συντελεστές τους. Στην παράσταση της Μήδειας των Χανιωτάκη – Παπαδημητρίου αυτά τα έχουμε σε υπερθετικό βαθμό, κάποιες στιγμές νιώθεις ότι η παράσταση κινδυνεύει πια από τη ρουτίνα, αλλά μόνο για κάποιες στιγμές, γιατί η παράσταση που κινείται στις παρυφές του μιούζικαλ, βρίσκει πάλι τον δρόμο της και τον ρυθμό της.

Η Μήδεια του Μάκη Παπαδημητρίου είναι απολαυστική, κάποιες δε στιγμές δεν θα αρνιόσουν  κι ένα replay. Στον ρόλο του Ιάσονα ο ίδιος ο σκηνοθέτης κάνει τα πάντα να ‘’μπει’’ στην παράσταση και κάποτε τα καταφέρνει μια χαρά.  Η Μαρία Διακοπαναγιώτου, ως προκλητική καλόγρια Πόλυ δεν μας αφήνει σε ησυχία, αν δεν μας ‘’ξεμοναχιάσει’’ στους σκοπούς της. Ο Οιδίποδας μηχανεύεται τα πάντα,  αξιοποιεί όλους τους χαμηλούς του τόνους για  να πετύχει τους σκοπούς του. Το δίδυμο Οιδίποδα – Αντιγόνης, θα ισορροπήσει  από την έντονη όλο ενέργεια και ειρωνεία της Άννας Φιλιππάκη στο ρόλο της Αντιγόνης και η Τροφός του Γεράσιμου Σκαφιδά με βαρύγδουπο σκέρτσο και με ‘’ειδικό’’ βάρος στα τεκταινόμενα επί σκηνής.

Κάποια στιγμή μόλις είχαν πέσει τα φώτα της παράστασης και υπήρχε παντού σκοτάδι φάνηκαν οι μορφές του Μαρξ, του Γκράουτσο Μάρξ και του Μποστ, σαν να προβάλλονται με βιντεοπροτζέκτορα στο μαύρο του ουρανού. Ο Μποστ φορούσε τα γυαλιά του Γκράουτσο, είχαν αλλάξει χαμόγελο μέχρι και ζωγραφιστά μουστάκια ‘’φορούσε’’ ο ένας του άλλου κι όλα ήταν μισόκλειστα, ανάποδα με όχι μια και δύο και τρεις διαστάσεις αλλά άπειρες, όπως τα ήθελαν οι δυο τρελοί του παγκόσμιου χωριού μας. Ο Μπρεχτ κι ο Αριστοφάνης κρεμασμένοι στο γύρισμα του φεγγαριού  έπαιζαν κρεμάλα. Αυτό δεν το είδε κανείς άλλος πέρα από μένα, αλλά εγώ ήθελα να το καταθέσω σαν στοιχείο της δικής μου ‘’παράστασης’’. Αν έριχνε και την μπόρα, με την οποία μας απειλούσε ο ουρανός, όλα θα ήταν Μποστικά.

Επειδή με κάποιους από σας, στην περίοδο που ξεκινά, θα τα λέμε για διάφορα πολιτιστικά δρώμενα –παραστάσεις, προβολές, κ. ά.-  κατά καιρούς να με διαβάζετε αλλά μην με παίρνετε και πολύ στα σοβαρά, όπως καλό είναι να μην παίρνετε και πολύ στα σοβαρά κανέναν και κυρίως τους πολιτικούς, τις αρχές και τους κριτικούς. Οι απόψεις διαμορφώνονται και αλλάζουν για απίθανους λόγους. Έχω δει ταινία με καινούργια παπούτσια που με στένευαν και έλεγα ‘’αμάν πότε θα τελειώσει αυτό το μαρτύριο’’ και ξαναείδα αυτήν την ταινία κι ένιωσα ντροπή που δεν είχα καταλάβει και νιώσει  τίποτα από τον πλούτο και την ομορφιά της. Γι αυτό σας λέω να μην εμπιστεύεστε παρά μόνο τις αισθήσεις , το μυαλό και την ευαισθησία σας. Αλλά κι εσείς ‘’ευλογημένοι’’ μην αφήνετε τις αισθήσεις, το μυαλό και την ευαισθησία σας σε ύπνωση. Αυτά τα λεπτεπίλεπτα όργανα θέλουν εκπαίδευση, εξάσκηση, καλλιέργεια και τότε όλα θα μοιάζουν πιο όμορφα, πιο δυνατά, πιο πιθανά.

Καλή σεζόν.  

Α και όπως θα έλεγε ο μεγάλος Γκράουτσο, ‘’Πέρασα μια υπέροχη βραδιά, αλλά όχι απόψε’’.

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα