Οι επικεφαλής έγιναν γνώστες πολύτιμων εργαλείων στη «μάχη» με την πυρκαγιά και καλούνται να μεταφέρουν την τεχνογνωσία και στα υπόλοιπα μέλη
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ
eleni.paraskevopoulou@gmail.com
Στην Ισπανία για ειδική εκπαίδευση βρέθηκαν οι επικεφαλής των Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (Ε.ΜΟ.ΔΕ.), γνωστοί και ως “δασοκομάντος”. Πρόκειται συγκεκριμένα για τις έξι ειδικές Υπηρεσίες που συστάθηκαν με έδρες τους, τις πόλεις: Ελευσίνας, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Λαμία, Ιωάννινα αλλά και την Πάτρα.
Σε πλήρη δράση
Το ειδικό σώμα, όπως έχει γράψει ήδη ο «Νεολόγος των Πατρών» σε ειδικό αφιέρωμα που φιλοξένησε για τον ρόλο των μονάδων αυτών και τον τρόπο που θα ενεργούν, θα εργάζεται μέσα στο δάσος, σε συνεργασία με τους δασικούς και με την επιστημονική υποστήριξη των δασολόγων, ενώ δεν θα ενεργούν μόνο την ώρα της κρίσης αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η αποστολή τους είναι να συνδράμουν σε έργα δασοπροστασίας για την πρόληψη των πυρκαγιών, ενώ θα αποτελούν και την εμπροσθοφυλακή μέσα στα δάση, υποστηρίζοντας όλες τις επιχειρήσεις κατάσβεσης, καθώς θα μεταφέρονται με ελικόπτερα και θα κατεβαίνουν στο σημείο της φωτιάς. Θα συμμετέχουν επίσης στην αντιμετώπιση των συνεπειών από φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές.
Η εκπαίδευση των «δασοκομάντος»
Η εκπαίδευση των «δασοκομάντος» πραγματοποιήθηκε στο Logronio της Ισπανίας στα μέσα Ιουνίου από εξειδικευμένους πυροσβέστες της τεχνικής κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών γνωστή ως helitack. Σε αυτήν συμμετείχαν συνολικά δέκα αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος εκ των οποίων δύο από την 6η Ε.ΜΟ.ΔΕ. με έδρα την Πάτρα.
Η εκπαίδευση περιελάμβανε μεθόδους αποβίβασης αλλά και επιβίβασης σε ελικόπτερο σε στάση αλλά και σε hover, κατάσβεση δασικών πυρκαγιών με χρήση φορητών εργαλείων χειρός (αλυσοπρίονα, σκαπτικά, επινώτιους πυροσβεστήρες, flappers κλπ), συνεργασία helitack crew (επίγειας ομάδας) με ελικόπτερο, δηλαδή κατάσβεση πυρκαγιάς και παράλληλη ρίψη νερού από αέρος. Ακόμη, σημαντικός ο ρόλος του ελικοπτέρου στην ασφάλεια της ομάδας εδάφους. Τα μέλη της ομάδας επιχειρούν πολύ συχνά σε δύσβατα και απρόσιτα σημεία χωρίς οδεύσεις διαφυγής, έτσι το ελικόπτερο θα βρίσκεται εκεί, για τους μεταφέρει άμεσα σε περίπτωση που κινδυνεύσουν.
Οι επικεφαλής εκπαιδεύτηκαν και στην διάνοιξη ζωνών (fire control line) με χρήση εργαλείων χειρός και στην εφαρμογή των μεθόδων κατάκαυσης ( burnout ) και αντιπύρ (backfire), ως μέτρο καταπολέμησης πυρκαγιάς. Επιπροσθέτως ο επικεφαλής του πληρώματος Ε.ΜΟ.ΔΕ. μπορεί να στείλει άμεσα εικόνα της φωτιάς (360 μοίρες) στον συντονιστή εδάφους για καλύτερο σχεδιασμό και συντονισμό δυνάμεων.
Αντιπύρ: Πολύτιμο εργαλείο δασοπυρόσβεσης
Εργαλείο δασοπυρόσβεσης μπορεί να γίνει η ίδια η φωτιά μέσω του αντιπύρ, το οποίο, στηρίζεται στη χρήση φωτιάς που ανάβουν οι δασοπυροσβέστες στον δρόμο μιας επερχόμενης πυρκαγιάς, με στόχο να ανακόψουν την εξάπλωσή της.
Το αντιπύρ είναι μια μέθοδος καταστολής των δασικών πυρκαγιών και στη σημερινή εποχή, που χαρακτηρίζεται από πυρκαγιές όλο και μεγαλύτερης έντασης, οι οποίες είναι αδύνατον να αντιμετωπιστούν με άμεση προσβολή του μετώπου, το αντιπύρ αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις ένα σημαντικό εργαλείο δασοπυρόσβεσης.
Υπεύθυνοι για τη χρήση της συγκεκριμένης μεθόδου θα είναι οι πυροσβέστες των Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (Ε.ΜΟ.ΔΕ). Στο προσχέδιο της ΚΥΑ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «η χρήση της φωτιάς από το Πυροσβεστικό Σώμα για την κατάσβεση υπαίθριας πυρκαγιάς γίνεται με τη χρήση των μεθόδων αντιπυρός και της κατάκαυσης».
Η διαφορά αντιπυρός και κατάκαυσης
Αντιπύρ ή backfire ορίζεται ως ελεγχόμενη φωτιά που τίθεται προς την πλευρά του μετώπου. Στόχος είναι η συνένωση του μετώπου της πυρκαγιάς με το μέτωπο του αντιπυρός, με απώτερο σκοπό την αυτόματη κατάσβεση ή τη μείωση του ρυθμού εξάπλωσης της φωτιάς.
Στην περίπτωση της κατάκαυσης (Burn Out) αντίστοιχα, οι πυροσβέστες βάζουν ελεγχόμενη φωτιά όχι στην πορεία του μετώπου αλλά στην περίμετρό του. Δημιουργούν ουσιαστικά αντιπυρικές ζώνες, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα η πυρκαγιά να υπερπηδήσει τη ζώνη με ακτινοβολία ή κηλίδες.
Η χρήση της φωτιάς για την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών προβλέπεται ως διαδικασία μόνο όταν η φωτιά δεν μπορεί να ελεγχθεί με άλλα μέσα και εφόσον κρίνεται αναγκαία από τον επικεφαλής αξιωματικό της Πυροσβεστικής, που έχει την ευθύνη συντονισμού της επιχείρησης κατάσβεσης με τη μέθοδο της ελεγχόμενης καύσης χωρίς να συντάξει ειδικό «Σχέδιο Εφαρμογής Αντιπυρός».
Η Ισπανία όπου έγινε η εκπαίδευση των επικεφαλής των Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (Ε.ΜΟ.ΔΕ.), όπως επίσης η Ιταλία και η Γαλλία, συγκαταλέγονται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες κάνουν χρήση τόσο της μεθόδου της ελεγχόμενης καύσης όσο και του επιβραδυντικού υγρού. Οι επικεφαλής των μονάδων με τη σειρά τους καλούνται να μεταφέρουν την τεχνογνωσία στα υπόλοιπα μέλη των ειδικών μονάδων.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Νεολόγος” των Πατρών
