Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Κογκόλη
«Η βαριά κληρονομιά της θυσίας του Νίκου Τεμπονέρα, δεν θα μου επέτρεπε ποτέ να εμπλακώ στην όποια συζήτηση ανάμειξης του ονόματός μου σε επίπεδο εκλογών, με όρους συναλλαγής και πολιτικού καιροσκοπισμού», δηλώνει στο «Νεολόγο» των Πατρών, ο δικηγόρος, πρώην Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ναυτιλίας, Διονύσης Τεμπονέρας, σχολιάζοντας τα σενάρια που φέρνουν στο τραπέζι των συζητήσεων το όνομά του, σχετικά με ενδεχόμενη υποψηφιότητά του τοπικά. Ναι μεν επιτίθεται σε όσους «ενοχλητικά εμπλέκουν το όνομά του», χωρίς όμως να κλείνει τη συζήτηση συμμετοχής.
Παράλληλα, τάσσεται κατά της συγχώνευσης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στη Δυτική Ελλάδα, ενώ πιστεύει πως οι αλλαγές στον εργασιακό τομέα, ο νέος Πτωχευτικός Νόμος και το νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου της κυβέρνησης, υποτίμησης των εργαζομένων και της περιουσίας τους προς όφελος των επιχειρηματικών ομίλων.
Επιπροσθέτως, υποστηρίζει πως η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη για τη χώρα, ενώ «οι πολίτες προσβλέπουν σε μια αριστερή-δημοκρατική προοπτική, που θα παρουσιάσει μια νέα ιδεολογικοπολιτική πλατφόρμα εξουσίας, η οποία θα φέρει στον προσκήνιο την κοινωνική πλειοψηφία.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Τεμπονέρα στον «Νεολόγο» των Πατρών:
Οι αλλαγές στον εργασιακό τομέα κινούνται σε θετική κατεύθυνση ως προς την ουσιαστική άρση αδικιών κατά των εργαζομένων ή τους πλήττουν περισσότερο;
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, ο νέος Πτωχευτικός Νόμος και το νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης που ακολουθεί, αποτελούν επιμέρους παρεμβάσεις, ενός ευρύτερου σχεδίου. Και οι τρείς νομοθετικές πρωτοβουλίες, ενσωματώνουν στην ελληνική πραγματικότητα, την πολιτική υποτίμησης της εργασίας, υφαρπαγής της λαϊκής περιουσίας και του λαϊκού εισοδήματος, του κόπου και του ιδρώτα των εργαζομένων και των μικρομεσαίων, προς όφελος των μεγάλων εγχώριων και διεθνών επιχειρηματικών ομίλων. Ειδικά το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, που καταργεί το 8ώρο, μειώνει τους μισθούς και χτυπά την συνδικαλιστική ελευθερία(δηλαδή το δικαίωμα στη σύναψη συλλογικών συμβάσεων και το δικαίωμα στην απεργία) γυρίζει τη χώρα σε προ-δημοκρατικές εποχές. Η απονομιμοποίηση της μισθωτής εργασίας, η «κανονικοποίηση» της εργασιακής «ανωμαλίας» της μνημονιακής περιόδου, που προβάλλεται ως μόνη προοπτική για τους εργαζόμενους και τη νεολαία, είναι ήδη δοκιμασμένες πολιτικές, που απέτυχαν στην χώρα μας, αλλά και διεθνώς. Την ώρα που άλλες χώρες εξ ανάγκης ή όχι, επιλέγουν πολιτικές στήριξης του κοινωνικού κράτους και του λαϊκού εισοδήματος, στην Ελλάδα συζητούμε για τις απλήρωτες υπερωρίες, δηλαδή την «δουλειά χωρίς μισθό» και την εργασία «ήλιο με ήλιο». Το εργασιακό νομοσχέδιο πλήττει τους εργαζόμενους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τους ανέργους, του συνταξιούχους ακόμα και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Ο κόσμος της εργασίας, εξέφρασε ήδη την αντίθεση του μαζικά και είμαι βέβαιος ότι, θα υπάρξει και συνέχεια κοινωνικών και πολιτικών διεργασιών.
Σε ότι αφορά την Παιδεία, θεωρείτε ότι είναι εφικτός ο στόχος διακομματικής συνεννόησης στη βάση ρεαλιστικού και πολυετούς πλάνου δράσης; Η συγχώνευση τμημάτων στη Δυτική Ελλάδα ήταν απαραίτητη; συμφωνείτε με την ίδρυση «σχολής σε κάθε πόλη» ανεξαρτήτως μελετών βιωσιμότητας και ακαδημαϊκών κριτηρίων; Μπαίνει τάξη στα Πανεπιστήμια;
Η συνεννόηση πολιτικών δυνάμεων απαιτεί ειλικρινείς όρους διαλόγου και πραγματική βούληση στήριξης του δημόσιου σχολείου. Και οι δυο αυτές προϋποθέσεις, βρίσκονται εκτός της λογικής και της αντίληψης της αρμόδιας Υπουργού Παιδείας. Σε συνθήκες πανδημίας και «ομηρείας» του δημοκρατικού διαλόγου, η κυβέρνηση επιλέγει να διαλύσει τη δημόσια υγεία, την παιδεία, την εργασία και την κοινωνική ασφάλιση. Αντί υπάρξει μια περίοδος αναθεώρησης των αποτυχημένων νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αφουγκραζόμενη και τα διδάγματα της πανδημίας, η κυβέρνηση μας γυρίζει πίσω, στην περίοδο 1990-1993. Αυταρχισμός και αστυνομία στα Πανεπιστήμια, αποκλεισμός χιλιάδων μαθητών από την Τριτοβάθμια εκπαίδευση, απουσία χρηματοδότησης και στήριξης του δημόσιου σχολείου, αυτά έχει να προσφέρει η κυβέρνηση στην εκπαιδευτική κοινότητα και στο δημόσιο σχολείο. Η πρόσφατη πρωτοβουλία των 41 Εργατικών Κέντρων της χώρας και της ΟΙΕΛΕ, κατά της εισαγωγής της «βάσης του 10» και η συμπαράταξή τους στο πλευρό του κινήματος των εκπαιδευτικών και της νεολαίας για μόρφωση, δημοκρατία και προκοπή είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα, που έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει μια «εκπαιδευτική τραγωδία». Η υπόθεση της δημόσιας εκπαίδευσης, πρέπει να γίνει υπόθεση όλης της κοινωνίας. Η πρόσβαση των μαθητών στην ανώτατη εκπαίδευση δεν μπορεί να χωράει, σε κανένα περιορισμό, γεωγραφικό ή άλλου είδους. Οι τεχνοκρατικές μελέτες βιωσιμότητας και η σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με την αγορά εργασίας και με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, είναι μια στρεβλή προσέγγιση, που είναι ξένη προς την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία. Διαφορετικά, ας συστήσουμε σχολές μέσα στις επιχειρήσεις, για να βγαίνουν από αυτές, τα «κατάλληλα εργαλεία παραγωγής». Καμία συγχώνευση λοιπόν και πλήρη πρόσβαση των μαθητών στην ανώτατη εκπαίδευση, με παράλληλη στήριξη των πανεπιστημίων, για να έχουν τη δυνατότητα να μορφωθούν όλα τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών. Το ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο παρά τις διαχρονικές πολιτικές υποβάθμισής του, στέκεται στις πρώτες θέσεις διεθνώς, ακριβώς γιατί η παιδεία στην συνείδηση του ελληνικού λαού, έχει την δική της δημοκρατική αυταξία. Κάθε σχολή λοιπόν που κλείνει είναι «πληγή» στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας.
Πως κρίνετε το νέο εκλογικό νόμο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Ειδικότερα: Την εκλογή Δημάρχου ή Περιφερειάρχη με 43% από τον πρώτο γύρο, το όριο εισόδου 3%, την αυξημένη πλειοψηφία του πρώτου και την πρόβλεψη για υποψήφιους συμβούλους σε όλες τις κοινότητες. Σε επίπεδο Πάτρας, αν ίσχυαν τα παραπάνω, στις εκλογές του 2019, λίγοι συνδυασμοί θα εισέρχονταν στο Συμβούλιο. Από την άλλη, με την απλή αναλογική – σε πολλές των περιπτώσεων- δεν εξασφαλίζονταν η κυβερνησιμότητα.
Η κυβέρνηση τρέμει την δημοκρατία, την διαφάνεια και την λογοδοσία. Αντιμετωπίζει την αυτοδιοίκηση με όρους «κομματάρχη» της δεκαετίας του ‘60. Φοβάται την απλή αναλογική. Αντιλαμβάνεται την αυτοδιοίκηση, ως πελατειακό δίκτυο και «μακρύ χέρι» της κεντρικής εξουσίας και του κομματικού μηχανισμού. Η λογική είναι απλή: Όσοι λιγότεροι συμμετέχουν στα κέντρα λήψης των αποφάσεων τόσο καλύτερα. Η αυτοδιοίκηση είναι αμεσοδημοκρατικός θεσμός, που επιτρέπει στους πολίτες να έχουν πρόσβαση στην κεντρική εξουσία, να χαράσσουν οι ίδιοι πολιτικές και όχι να αναθέτουν σε ορισμένους, την άσκηση εξουσίας. Αυτό φοβάται επίσης, η κυβέρνηση. Μήπως και πάρουν το λόγο και την εξουσία στα χέρια τους, οι πολίτες. Άλλωστε το επιχείρημα περί «κυβερνησιμότητας» απαξιώνει πρωτίστως αυτούς που το επικαλούνται. Αν κάποιοι δεν έχουν την ικανότητα να πείσουν και να αποκομίσουν την λαϊκή στήριξη για τις πολιτικές τους, τότε κατηγορούν το μέσο και όχι τους ίδιους. Η πρόβλεψη ορίου 3% για την εκπροσώπηση στο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο, καταδεικνύει την πλήρη απουσία σεβασμού για τις μειοψηφίες και τον πλουραλισμό, στοιχεία ταυτοτικά για την τοπική αυτοδιοίκηση.
Το όνομά σας βρίσκεται ψηλά στη λίστα των συζητήσεων και των ρεπορτάζ για τη διεκδίκηση του Δημαρχιακού θώκου της Πάτρας ή του Περιφερειακού, με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και για το ψηφοδέλτιο των εθνικών εκλογών στην Αχαΐα. Είναι στις προθέσεις σας κάποια από τις κάλπες για τις επόμενες εκλογές; Αν ναι, με ποιους όρους και συμμαχίες;
Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούω τη σχετική συζήτηση. Οφείλω να ομολογήσω και επιτρέψτε μου τον προσωπικό τόνο, ότι ο τρόπος που γίνεται η «παρέλαση ονομάτων», με την απουσία πολιτικών τοποθετήσεων, σχεδίων κα απόψεων, είναι έξω από εμένα και είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός. Είναι γνωστό ότι η οικογένεια μου, μετά την δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, είναι ταυτισμένη με την νεότερη ιστορία της πόλης και τους δημοκρατικούς αγώνες του πατραϊκού λαού. Από σεβασμό και μόνο σε όσα εκπροσωπούσε ο Νίκος Τεμπονέρας, θα περίμενα όσοι με τοποθετούν, άθελα μου, στο «παζάρι» των δικών τους σκοπιμοτήτων, να είναι πιο προσεκτικοί. Η βαριά κληρονομιά της θυσίας του Νίκου Τεμπονέρα, δεν θα μου επέτρεπε ποτέ να εμπλακώ στην όποια συζήτηση, με όρους συναλλαγής και πολιτικού καιροσκοπισμού.
Πώς είναι για εσάς ένας καλός Δήμαρχος; Έχετε κάποιο παράδειγμα από την Πάτρα;
Ένας καλός Δήμαρχος, όπως και κάθε πολίτης που εμπλέκεται στα κοινά, οφείλει πρωτίστως να ανταποκρίνεται και να είναι συνεπής με τις ιδέες και τις αξίες του, σε προσωπικό επίπεδο. Αυτές διαμορφώνονται και σφυρηλατούνται μέσα από την βιοπάλη και την πολιτική δράση. Δεν νομίζω ότι υπάρχει «σχολή» που να βγάζει καλούς δημάρχους. Στην Αριστερά, τα πρόσωπα είναι φορείς συλλογικών συζητήσεων και αποφάσεων και εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πολιτικό πρόγραμμα. Δεν θα ήθελα να αναφερθώ σε κάποιο πρόσωπο. Ο καθένας έχει την δική του προσφορά, η οποία κρίνεται πρώτα και κύρια, από τους πολίτες.
Ποια η άποψή σας για την διαχείριση της υγειονομικής κρίσης και της οικονομίας από την Κυβέρνηση;
Η πανδημία ανέδειξε δομικά προβλήματα του ελληνικού κράτους. Η έλλειψη ισχυρού Εθνικού Συστήματος Υγείας, η απουσία προσλήψεων, υποδομών, σχεδιασμού, αποκάλυψε χρόνιες παθογένειες, που είχαν ενταθεί κατά την τελευταία 10ετή μνημονιακή περίοδο. Το ίδιο συνέβη και στην εκπαίδευση, στην υποστελεχομένη κρατική διοίκηση, στους ελεγκτικούς μηχανισμούς κλπ. Η κατάσταση χειροτέρευσε με την κυβερνητική διαχείριση, που ενώ δεν δεσμευόταν από οικονομικούς περιορισμούς και μπορούσε να στηρίξει έμπρακτα το κοινωνικό κράτος, προτίμησε να χρησιμοποιήσει την κρίση, για να ωφελήσει συγκεκριμένα συμφέροντα που εκπροσωπεί. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι, στην Ελλάδα της πανδημικής κρίσης, οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι και οι φτωχοί, φτωχότεροι.
Πως βλέπετε την επόμενη ημέρα για τη χώρα; Σχολιάστε μου τα πεπραγμένα της κυβέρνησης στη δημόσια ασφάλεια.
Η επόμενη μέρα για τη χώρα, θα είναι πολύ δύσκολη. Χιλιάδες συνάνθρωποί μας, χάσανε τους δικούς τους ανθρώπους. Η οικονομική κρίση είναι ήδη εδώ. Η χώρα, λόγω της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού και της αποδιάρθρωσης της παραγωγικής της βάσης, θα αντιμετωπίσει περισσότερες δυσκολίες από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Σε αυτό το περιβάλλον, η κυβέρνηση προκαλεί βίαιη αναδιανομή εισοδημάτων, εις όφελος του μεγάλου πλούτου. Η όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, με αυτά τα δεδομένα είναι αναπόφευκτη. Αναπόφευκτη κατ’ επέκταση, θα είναι και η αύξηση της εγκληματικότητας, που συμβαδίζει με την έλλειψη αισθήματος κοινωνικής ασφάλειας των πολιτών, ειδικά σε περιόδους μεγέθυνσης των οικονομικών προβλημάτων. Δημόσια ασφάλεια δεν σημαίνει ΜΑΤ και ξύλο στις πλατείες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε αποτελεσματική κατεύθυνση; Στις δημοσκοπήσεις, τόσο η ΝΔ, όσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προηγούνται με μεγάλη διαφορά; Γιατί κατά τη γνώμη σας;
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ στις εκλογές του 2019 υπέστη μια βαριά, εκλογική ήττα. Παρόλα αυτά, η κοινωνία της εργασίας, συνεχίζει να τον στηρίζει, προσβλέποντας όχι μόνο σε μια ισχυρή αντιπολίτευση, αλλά και σε μια αριστερή-δημοκρατική προοπτική, που θα προκαλέσει αναδιανομή του πλούτου, που θα επιφέρει ριζικές αλλαγές στους δημοκρατικούς θεσμούς και στο κράτος, που θα παρουσιάσει μια νέα ιδεολογικοπολιτική πλατφόρμα εξουσίας, που θα φέρει στο προσκήνιο την κοινωνική πλειοψηφία των ανθρώπων του μόχθου. Αυτή η εξίσωση, είναι και δύσκολη και επίπονη. Η ιδεολογική συζήτηση είναι σε εξέλιξη και το πολιτικό σχέδιο που σταδιακά παρουσιάζεται ήδη σε θεματικές ενότητες, πρέπει να αναδείξει την βαθιά αυτή τομή, μεταξύ των δυνάμεων της συντήρησης και των δυνάμεων της προόδου. Αυτή η προοπτική θα εμπνεύσει τους πολίτες για να εμπιστευτούν ξανά την Αριστερά.
Είστε υπέρ του διαλόγου στην Κεντροαριστερά και μεταξύ ποιων πολιτικών δυνάμεων;
Το ζήτημα των πολιτικών συμμαχιών θεωρώ ότι, δεν είναι της παρούσης. Δεν μπορώ να μην σχολιάσω ότι, διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα, η σοσιαλδημοκρατία έχει υποστεί μια νεοφιλελεύθερη μετάλλαξη, που την έχει απομακρύνει από την παραδοσιακή κοινωνική της βάση. Όσο περισσότερο εγκλωβίζεται σε συντηρητικά στεγανά, περιθώριο συγκλίσεων σε ανώτερο επίπεδο, δεν υπάρχει. Άλλο θέμα όμως είναι οι πολίτες και οι κοινωνικοί χώροι που αντιλαμβάνονται το αδιέξοδο και συζητούν την προοπτική, μιας εναλλακτικής πορείας σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Οι κοινωνικές συμμαχίες είναι και χρήσιμες και απαραίτητες. Εφοδιάζουν τα πολιτικά κόμματα με ιδέες και συμβάλλουν στην διαμόρφωση σύγχρονων θέσεων, οπλίζουν τις συλλογικότητες με αιτήματα της κοινωνίας και συμβάλλουν στην διαμόρφωση προγραμμάτων εξουσίας. Αυτός ο διάλογος με τη λαϊκή βάση της κοινωνίας, με τους απλούς ανθρώπους και με τους θεσμικούς φορείς, είναι το ζητούμενο προς το παρόν.
(από την εφημερίδα “Νεολόγος”).
