Η υποκρισία της Δύσης απέναντι στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα είναι διαχρονική και αυτή κορυφώνεται κάθε φορά που συντελείται άλλη μια ανθρώπινη τραγωδία είτε στο Αιγαίο, είτε στ´ ανοιχτά της Μεσογείου, είτε στα στενά της Μάγχης…
Η υποκρισία έγκειται στο γεγονός ότι η Δύση ως κυρίαρχη δύναμη στον πλανήτη, όπως και στην Πανδημία έτσι και στο μεταναστευτικό δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην ρίζα του.
Παρ’ ότι ο προηγμένος Κόσμος γνωρίζει ότι εάν δεν εμβολιαστεί ο Τρίτος Κόσμος οι μεταλλάξεις του COVID -19 θα κάνουν πάρτι, το εμβόλιο εξακολουθεί να μην φτάνει σε ολόκληρη την Αφρικανική Ήπειρο. Η εκδίκηση της Μποτσουάνα με την παραλλαγή «Όμικρον» είναι αποκαλυπτική για το μέγεθος αναστάτωσης που έχει προκαλέσει σε όλον τον κόσμο.
Το ίδιο και με το προσφυγικό – μεταναστευτικό πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια προκαλεί πονοκέφαλο και αϋπνία σε ολόκληρη την Ευρώπη εξ αιτίας της Ακροδεξιάς «παραλλαγής».
Οι αιτίες
Οι βασικές αιτίες του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος είναι:
– Οι πόλεμοι και η αστάθεια στην Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία.
– Η πείνα, η δίψα, η ξηρασία και πλείστες άλλες παρενέργειες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή στην Αφρικανική Ήπειρο.
Στο ερώτημα τι θα έπρεπε να πράξει η Δύση και ο υπόλοιπος προηγμένος κόσμος για να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό πρόβλημα, η απάντηση είναι μία: Να συμβάλει στον τερματισμό των εχθροπραξιών στηρίζοντας ταυτόχρονα την αναπτυξιακή προοπτική των χωρών εκείνων που γεννούν τα μεταναστευτικά και προσφυγικά ρεύματα.
Ωστόσο η ατολμία και η αδυναμία του προηγμένου Κόσμου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στην γένεση του, επιτρέπει στον κάθε αυταρχικό ηγέτη, τύπου Ερντογάν να εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό προς ίδιον όφελος…
Κάθε φορά που η Άγκυρα θέλει να πιέσει την Ευρώπη οργανώνει αποστολές αυτοκτονίας στο Αιγαίο με πλωτά φέρετρα.
Η πρόσφατη επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στη δομή φιλοξενίας μεταναστών στη Λέσβο, για δεύτερη φορά μέσα στην πενταετία, προκάλεσε ισχυρές αναταράξεις στο Αιγαίο και αλλεπάλληλα ναυάγια.
Το Ημερολόγιο Θυέλλης καταγράφει:
23 Δεκεμβρίου 2021: Σκάφος με άγνωστο αριθμό μεταναστών βυθίστηκε στη θαλάσσια περιοχή της Φολεγάνδρου με αποτέλεσμα 3 άτομα να πεθάνουν και 12 να διασωθούν.
24 Δεκεμβρίου 2021: Ιστιοφόρο προσάραξε κοντά στα Αντικύθηρα. Έχασαν τη ζωή τους 11 άτομα και απεγκλωβίστηκαν 90. Συνελήφθησαν 2 διακινητές.
Την ίδια ημέρα, δεύτερο ιστιοπλοϊκό προσάραξε στον Γερολιμένα, στο Γύθειο, με 92 μετανάστες. Οι Λιμενικοί συνέλαβαν 3 Τούρκους διακινητές.
25 Δεκεμβρίου 2021: Τραγωδία στην Πάρο. Ιστιοφόρο που μετέφερε τουλάχιστον 80 μετανάστες αναποδογύρισε, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 16 άτομα (12 άνδρες, 3 γυναίκες και ένα βρέφος). Το Λιμενικό Σώμα διέσωσε από το ναυάγιο 63 άτομα ·61 άνδρες, 2 γυναίκες).
Νέου τύπου υβριδική απειλή από την Τουρκία
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι πρόκειται για νέου τύπου υβριδική απειλή από την Τουρκία με εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού. Πιο συγκεκριμένα υπογραμμίζουν στην ανάλυση τους ότι:
Η Τουρκία ενεργοποιεί την «μηχανή» των μεταναστευτικών ροών τις ημέρες των Χριστουγέννων, της κορυφαίας γιορτής της Χριστιανοσύνης για να… υπενθυμίσει στην Ευρώπη το Μεταναστευτικό και τις υποχρεώσεις που έχει απέναντι στην Τουρκία που φιλοξενεί πάνω από 3 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες.
Η Τουρκία επιχειρεί να εκθέσει την Ελλάδα στα μάτια της διεθνούς κοινότητας ότι δεν ενδιαφέρεται για την ανθρώπινη ζωή και αφήνει τους μετανάστες να πνίγονται στα παγωμένα νερά του Αρχιπελάγους.
Σαφώς και πρόκειται για οργανωμένο έγκλημα από ένα δίκτυο δουλεμπόρων που συνεργάζονται με το κράτος και το παρακράτος της Τουρκίας, αναζητώντας νέες διαδρομές διαφυγής αδιαφορώντας για την ανθρώπινη ζωή. Τα τέσσερα τελευταία πολύνεκρα συμβάντα , δεν είναι τα μόνα. Από τα τουρκικά παράλια οι δουλέμποροι στέλνουν καραβιές μεταναστών προς την Ιταλία. Όπως το φορτηγό πλοίο με τις 382 ψυχές που ξεκίνησε από την Τουρκία και εξέπεμψε σήμα κινδύνου νότια της Κρήτης, στις 29 Οκτωβρίου.
Οι ιταλικές Αρχές υπολογίζουν ότι πάνω από 11.000 μετανάστες από την Τουρκία έχουν φθάσει στην χώρα τους. Οι ελληνικές αρχές έχουν ενημερώσει και έχουν καταθέσει συγκεκριμένα στοιχεία στην Κομισιόν, την Frontex και την επιτροπή δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Κυρίαρχο πρόβλημα και τη νέα χρονιά
Η μετανάστευση αναμένεται και το 2022 να αποτελέσει το βασικό ζήτημα που θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη.
Παρ’ ότι η βία και οι συγκρούσεις έχουν μειωθεί αισθητά στην Ασιατική και Αφρικανική Ήπειρο ωστόσο εξακολουθεί να είναι αυξανόμενη η αίσθηση απόγνωσης των ανθρώπων σε πολλές χώρες των συγκεκριμένων Ηπείρων με αποτέλεσμα ολοένα και μεγαλύτερες ανθρώπινες μάζες αναζητούν μια ευκαιρία στην ζωή τους εκτός των χωρών τους.
Η Μέση Ανατολή αποτελεί ένας παγκόσμιος προορισμός για τους μετανάστες της Ασιατικής και Αφρικανικής Ηπείρου απ´ όπου στοχεύουν να περάσουν στην Ευρώπη. Πέραν αυτού η Μέση Ανατολή αποτελεί και η ίδια πηγή μεταναστευτικών ρευμάτων εξ αιτίας των παρατεταμένων πολέμων, της αστάθειας, της οικονομικής ύφεσης, της στασιμότητας, της ανεργίας, της διαφθοράς και άλλων παραγόντων που οδηγούν πολλούς νέους να πιστέψουν ότι η μόνη τους ελπίδα βρίσκεται έξω από τις χώρες τους.
Στη Μέση Ανατολή δεν υπάρχουν ευκαιρίες για θέσεις εργασίας σε νέους ανθρώπους. Πολλοί νέοι στη Μέση Ανατολή βλέπουν τη μετανάστευση ως την μόνη διέξοδο για ανεύρεση εργασίας που θα τους προσέφερε ένα αξιοπρεπές μέλλον. Οι περισσότεροι αναζητούν το όνειρο στην Ευρώπη.
Βεβαίως υπάρχουν και άλλοι πιο σοβαροί παράγοντες που ωθούν την μετανάστευση. Οι βίαιες συγκρούσεις των προηγούμενων ετών στη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη και τη Λιβύη ανάγκασαν πολλούς ανθρώπους να μετακινηθούν εκτός των συνόρων της χώρας τους.
Ο συριακός εμφύλιος οδήγησε σ´ ένα τεράστιο κύμα προσφύγων και η Συρία είναι τώρα η μεγαλύτερη πηγή προσφύγων και εκτοπισμένων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Σήμερα, η Τουρκία φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο, με 3,7 εκατομμύρια, πολλοί από τους οποίους είναι Σύροι. Η προσφυγική κρίση της Συρίας επεκτάθηκε στην Ευρώπη, με εκτεταμένες πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.
Οι στατιστικές για τους πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή συνήθως δεν υπολογίζουν τους Παλαιστίνιους, οι οποίοι λαμβάνουν βοήθεια από την UNRWA. Υπάρχουν 5,7 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι πρόσφυγες εγγεγραμμένοι στην UNRWA, εκτοπισμένοι λόγω ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης για την οποία δεν υπάρχει λύση.
Η έλξη των οικονομικών ευκαιριών και η ώθηση των συγκρούσεων, της οικονομικής στασιμότητας, της ανεργίας και άλλων παραγόντων θα συνεχίσουν να διαμορφώνουν τη μετανάστευση στην περιοχή το 2022.
Κατά το 2022 οι ευαίσθητες ζώνες για νέες μεταναστευτικές ροές παραμένουν το Αφγανιστάν, ο Λίβανος και η Τουρκία, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής.
Ο φόβος για τους Ταλιμπάν και η οικονομική κατάρρευση στο Αφγανιστάν οδηγούν πολλούς Αφγανούς σε φυγή. Πολλοί πηγαίνουν στο Ιράν, το οποίο έχει ήδη περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια Αφγανούς μετανάστες και πρόσφυγες. Το Ιράν έχει αυξήσει τις απελάσεις Αφγανών και δυσκολεύει τις διελεύσεις των συνόρων, αλλά η απόγνωση των Αφγανών είναι έντονη. Το 2020, το Ιράν θα κληθεί να διαχειριστεί μια μεταναστευτική κρίση καθώς είναι μαθηματικά βέβαιον ότι οι περισσότεροι Αφγανοί που βρίσκονται ήδη ή θα καταφθάνουν στο Ιράν θα προσπαθήσουν να προωθηθούν στην Ευρώπη ή σε άλλους Δυτικούς προορισμούς.
Αν και οι πόλεμοι στη Συρία, την Υεμένη και τη Λιβύη έχουν κοπάσει, η καταστροφή κατοικιών και υποδομών, η οικονομική κατάρρευση και ο συνεχιζόμενος κίνδυνος βίας, τροφοδοτούν ένα αίσθημα απόγνωσης που ωθεί τους ανθρώπους να αρπάξουν κάθε ευκαιρία – ανεξάρτητα από το πόσο επικίνδυνη είναι αναζητήσουν αλλού το μέλλον τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Συρία, όπου τα επίπεδα φτώχειας έχουν φτάσει το 90%.
Ο Λίβανος βιώνει οικονομική κατάρρευση και αυξημένη αστάθεια, γεγονός που έχει εγείρει ανησυχίες για το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος μετανάστευσης. Ο Λίβανος φιλοξενεί επίσης 1,5 εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες, γεγονός που συμβάλλει σε πιέσεις στη χώρα και στη δεξαμενή των πιθανών ανθρώπων που ενδέχεται να προσπαθήσουν να μεταναστεύσουν περαιτέρω.
Η Τουρκία είναι μια άλλη βασική χώρα, που φιλοξενεί πολλούς Σύρους πρόσφυγες και αντιμετωπίζει δυνητικά περισσότερους Αφγανούς μετανάστες που προσπαθούν να περάσουν μέσω της Τουρκίας στην Ευρώπη.
Η πανδημία και η κλιματική αλλαγή είναι δύο παγκόσμιοι παράγοντες που θα επηρεάσουν τη μετανάστευση. Ο COVID-19 έχει περιπλέξει τα διασυνοριακά ταξίδια, αλλά έχει επίσης αυξήσει την πίεση στις περιφερειακές οικονομίες. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως η εκτεταμένη ξηρασία και η λειψυδρία. Αυτές οι ανησυχίες έχουν ήδη εντείνει την εσωτερική μετανάστευση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και είναι πιθανό να αυξηθούν.
Γενικότερα, οι δημοσκοπήσεις και οι μελέτες δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι στη Μέση Ανατολή αισθάνονται μια αυξανόμενη αίσθηση απόγνωσης και έναν φόβο ότι δεν υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ.
Χρόνια πολέμου, αστάθειας, οικονομικής ύφεσης και στασιμότητας, ανεργίας, διαφθοράς και άλλων παραγόντων έχουν εδραιώσει την πεποίθηση σε πολλούς νέους να πιστέψουν ότι η μόνη τους ελπίδα βρίσκεται έξω τις χώρες τους. Κάποιοι θα προσπαθήσουν να μετακινηθούν εντός της περιοχής της Μέσης Ανατολής, ενώ άλλοι θα ξεκινήσουν επικίνδυνα και ακριβά ταξίδια για να προσπαθήσουν να φτάσουν στην Ευρώπη ή αλλού.
Όσο το αίσθημα της απελπισίας αυξάνεται τόσο εγκυμονεί ο κίνδυνος να ενταθούν οι μεταναστευτικές κρίσεις. Οι χώρες της Ευρώπης αλλά και της Αραβικής Χερσονήσου θα πρέπει να προετοιμαστούν για αύξηση των μεταναστευτικών ρευμάτων.
Η μετανάστευση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ενώ οι κυβερνήσεις παράλληλα θα εργάζονται για να παρέχουν στους νέους μια αίσθηση σταθερότητας και ευκαιριών.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Νεολόγος» των Πατρών
