Του Γιάννη Γεωργόπουλου
Λίγα εικοσιτετράωρα μετά την κατάρρευση της γέφυρας των «Μποζαϊτίκων» στη μεγάλη περιμετρική της Πάτρας, ο «Ν» των Πατρών βάζει στο τραπέζι τα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν άμεσα εάν δε θέλουμε να γίνουμε ξανά στο ίδιο έργο θεατές.
Όλα αυτά στον απόηχο μιας τραγωδίας που δε νομιμοποιείται κανείς από τους εμπλεκόμενους να δηλώσει πως δεν ξέρει, δεν άκουσε, δεν είδε. Στο «κάδρο» αυτομάτως και εκ των πραγμάτων μπαίνει το κράτος, ο παραχωρησιούχος, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και όλοι όσοι με οποιονδήποτε τρόπο όφειλαν να έχουν εδώ και μια εικοσαετία μεριμνήσει για τα αυτονόητα σε σχέση με ένα προβληματικό έργο, διπλά και τριπλά πληρωμένο, το οποίο στο τέλος της… ημέρας έμελλε να γίνει και σαρκοφάγος ανθρώπων.
Το πρώτο και βασικό ερώτημα δεν είναι άλλο από αυτό που αφορά στο γιατί δεν προφυλάχθηκε ποτέ ο χώρος, δεν έγινε ποτέ αποκλεισμός του εργοταξίου, δεν υπήρξε καν στοιχειώδης υποστύλωση της γέφυρας και για ποιον λόγο δεν υπήρχε η προβλεπόμενη προστασία; Το πιο σοκαριστικό είναι πως με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο έχει αποκαλυφθεί ότι την ώρα που πραγματοποιούντο εργασίες στη γέφυρα από κάτω υπήρχαν άνθρωποι.
Σύμφωνα με τα διεθνή στάνταρ κάτι τέτοιο είναι ρητά απαγορευτικό, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εργασίες κατεδάφισης. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν προβλέπεται απλά αποκλεισμός του σημείου αλλά αποκλεισμός της ευρύτερης περιοχής.
Στα ερωτήματα που χρίζουν άμεσης απάντησης χωρίς να υπάρξει ίχνος συγκάλυψης κυρίαρχο είναι αυτό που φέρνει σήμερα στο φως ο «Ν» των Πατρών και αφορά στο κατά πόσο στη διάρκεια των εργασιών ήταν παρών επιβλέπων μηχανικός. Την ίδια ώρα υπάρχουν υπόνοιες πως ακόμα και αυτές οι παράνομες εργασίες πραγματοποιούντο με λάθος τρόπο, γεγονός που ενισχύει τη θεωρεία πως δεν υπήρχε καν στην επίβλεψη πτυχιούχος μηχανικός.
Από το αποτέλεσμα έρχεται στο προσκήνιο η εκτίμηση πως δεν τηρήθηκε κανένας κανόνας και πρωτόκολλο κατεδάφισης καθώς η μέθοδος που ακολουθήθηκε, διαγνώσθηκε πως ήταν προβληματική.
Ο «Ν» αποκαλύπτει σήμερα πως σε μία σαθρή γέφυρα από την πρώτη εικόνα προκύπτει η τοποθέτηση σε τέτοια διάταξη δύο σφυριών συνολικού βάρους 45 τόνων τα οποία χτυπούσαν σημειακά δυο σημεία της στο κατάστρωμα.
Το νέο ερώτημα αφορά στο κατά πόσο είχαν ελεγχθεί οι αντοχές της και αν ο συγκεκριμένος τρόπος κατεδάφισης ήταν ο ενδεδειγμένος. Ήδη σε επίπεδο τεχνικού κόσμου υπάρχουν αναφορές που παραπέμπουν στο σενάριο κατά την εκτέλεση των εργασιών «να κοβόταν το κλαδί» πάνω στο οποίο χτυπούσαν τα σφυριά.
Ο «Ν» των Πατρών καταθέτει επίσης το ερώτημα που αφορά στο εάν και κατά πόσο η παραχωρησιούχος εταιρεία είχε αναθέσει την επίβλεψη σε ανεξάρτητη ιδιωτική εταιρεία, ενώ επίσης ο ανάδοχος του έργου ήταν ιδιώτης.
Παράλληλα ζητούνται απαντήσεις στο πως ημέρα αργίας που απαγορεύεται η εκτέλεση εργασιών κατά την οποία επιπροσθέτως το υπουργείο εργασίας με εγκύκλιο του απαγόρευε την εργασία στην ύπαιθρο λόγω καύσωνα από τις 12:00 το μεσημέρι έως τις 5:00 το απόγευμα, δεν τηρήθηκε τίποτα.
Όπως προκύπτει από τις επίσημες μαρτυρίες που έχει στη διάθεσή του ο «Ν» των Πατρών, το εργοτάξιο όχι απλά λειτουργούσε παρόλο που ήταν Κυριακή αλλά και λειτουργούσε ακόμα και την ώρα που έγινε η κατάρρευση δηλαδή κοντά στη μία μετά το μεσημέρι. Αν είχαν σταματήσει οι εργασίες θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί η τραγωδία.
Παρόλα αυτά αν για οποιονδήποτε λόγο έπρεπε να συνεχιστεί η εκτέλεση των εργασιών δεν προκύπτει από κανένα από τα μέχρι στιγμής στοιχεία πως είχαν ληφθεί όλα τα προβλεπόμενα και απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Ένα άλλο ζητούμενο αποτελεί το γιατί σε συνθήκες απαγόρευσης δεν ήταν διαθέσιμα κλιμάκια της επιθεώρησης εργασίας προκειμένου να «σκανάρουν» αν έχει γίνει διακοπή εργασιών στα 10 εργοτάξια τα οποία λειτουργούν αυτή την περίοδο στην Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή.
Το συμπέρασμα που δεν δέχεται καμία αμφισβήτηση είναι πως ακόμα και την ύστατη στιγμή το μοιραίο θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, αρκεί ένας από τους παράγοντες που το προκάλεσαν – όχι όλοι – να λειτουργούσαν σωστά! Τα πάντα είναι παράγωγο ενός σαθρού θεσμικού πλαισίου το οποίο έχει βγάλει εκτός όλο το δημόσιο μηχανισμό, με αποτέλεσμα να ακολουθούνται αδιαφανείς διαδικασίες οι οποίες δεν εμπίπτουν πλέον στον έλεγχο κανενός.
