Του Δήμου Βερύκιου
Μέρα με την μέρα, βδομάδα με την βδομάδα ξεδιπλώνεται η πολιτική της νέας αμερικανικής διοίκησης σε ότι αφορά τους γεωστρατηγικούς στόχους που έχει θέσει στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
• Η παρουσία του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Αινζεχάουερ» στη Σούδα και η επίσκεψη σε αυτό του έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έρχεται να επιβεβαιώσει την αποκάλυψη του «Νεολόγου», ότι στον νόμο για τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2021 η Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας προτείνει ενίσχυση της παρουσίας του 6ου Στόλου στην Μεσόγειο! Η μετάβαση του Έλληνα πρωθυπουργού στο αμερικανικό αεροπλανοφόρο, γίνεται λίγα εικοσιτετράωρα μετά τα νέα «σύννεφα» που εμφανίστηκαν στις σχέσεις του Ερντογάν με την Ουάσιγκτον, τόσο διότι ο Τούρκος Πρόεδρος τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του Πούτιν στην κόντρα με τον Μπάιντεν, όσο και με την αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την υπεράσπιση των γυναικών. Έχουμε πει για την σημασία που δίνει η νέα αμερικανική διοίκηση στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων φυλετικών διακρίσεων και ισότητας των φίλων. Θέματα που αποτελούν αιτία «πολέμου» με εκείνους που τα καταπατούν…
• Ο «Νεολόγος» των Πατρών έχει υπογραμμίσει από την πρώτη στιγμή και σε όλους τους τόνους ότι, η Δύση θα καταβάλει προσπάθειες ώστε να αποτρέψει ενδεχόμενο σχέδιο Ερντογάν για απομάκρυνση της Τουρκίας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο (ΝΑΤΟ) και γενικότερα από τις αρχές και τις αξίες της Δύσης. Την περασμένη Τρίτη ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν από την έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες αναφερόμενος στην Τουρκία την χαρακτήρισε «παλαιό και πολύτιμο σύμμαχο» και έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι οι ΗΠΑ θα εργαστούν μαζί με το ΝΑΤΟ προς την κατεύθυνση ώστε η Τουρκία να κατανοήσει ότι είναι προς το συμφέρον της η παραμονή της στην Ατλαντική Συμμαχία.
Η Δύση και πρωτίστως οι ΗΠΑ δείχνουν αποφασισμένες να κάνουν το παν, ώστε να μην χάσουν ένα από τα σημαντικότερα γεωστρατηγικά σημεία που αποτελούν καίριο προγεφύρωμα/ανάχωμα στην Κίνα και στην Ρωσία. Και με κάθε ευκαιρία υποδηλώνουν ότι δεν θα επιτρέψουν στον Ερντογάν να στείλει την Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν.
Βεβαίως, ο Ερντογάν εκμεταλλεύεται τον συγκεκριμένο διακαή πόθο της Δύσης και ολοένα και πιο συχνά «παίζει» μαζί της αποστέλλοντας μηνύματα αποφασιστικότητας. Για παράδειγμα την περασμένη βδομάδα κάλεσαν στην Άγκυρα τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν επιχειρώντας αναθέρμανση της συμμαχίας Τουρκία – Ρωσία – Ιράν στην Μέση Ανατολή.
Ταυτόχρονα το καθεστώς Ερντογάν σπεύδει να αποκαταστήσει τις σχέσεις του αφενός, με τον Αραβικό κόσμο, πρωτίστως με Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία και αφετέρου, επιχειρεί να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους συνεργασίας με την Ευρώπη.
Η ΕΕ χρησιμοποιεί «μαστίγιο & καρότο» ως προς την Τουρκία. Αυτό αποτυπώνεται και στην Έκθεση που συνέταξε η Ε.Ε. και παρουσίασε την περασμένη Δευτέρα στους 27 υπουργούς Εξωτερικών των κρατών μελών ο Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική, Ασφάλεια και Άμυνα. Η έκθεση αποτυπώνει με «αντικειμενικό τρόπο» – σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της Αθήνας- την ουσία του προβλήματος, ενώ περιέχει τη διττή προσέγγιση που είχε ζητήσει η Αθήνα για μια θετική ατζέντα για αναθέρμανση των σχέσεων με την Τουρκία, προειδοποιώντας ταυτόχρονα την Άγκυρα ότι αν επιλέξει τον δρόμο της έντασης θα βρεθεί αντιμέτωπη με ευρωπαϊκές κυρώσεις (οικονομικές και πολιτικές).
• Η έκθεση της ΕΕ για την Τουρκία ήρθε σε μια στιγμή που η τουρκική οικονομία έμπαινε σε νέα περιδίνηση μετά την αποπομπή του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας από τον Τ. Ερντογάν, επειδή τόλμησε να αυξήσει τα επιτόκια όπως του υπαγόρευαν οι διεθνείς αγορές. Η νέα αυτή τροπή στην τουρκική οικονομία φέρνει το ΔΝΤ όλο και πιο κοντά στην Τουρκία προοπτική που θα σταθεί η αφορμή για απομάκρυνση του Ερντογάν από την εξουσία…
Άγκυρα καλεί Κάιρο…
• Η Τουρκία επιθυμεί διακαώς να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο και σπεύδει σε κινήσεις καλής θέλησης. Ωστόσο η Αίγυπτος τηρεί σιγή ιχθύος…
Η Τουρκία επιθυμεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο και πολλές αραβικές χώρες. Την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε μια σειρά από δηλώσεις ανώτατων αξιωματούχων στην Άγκυρα, οι οποίοι εξέφρασαν την ελπίδα ότι μια νέα εποχή είναι πιθανόν να ανατείλει στις σχέσεις Τουρκίας – Αιγύπτου.
Παρόμοιες δηλώσεις έγιναν επίσης τον περασμένο και Αύγουστο και από τον Yasin Aktay, τον προεδρικό σύμβουλο, που προηγουμένως διετέλεσε αντιπρόεδρος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης υπεύθυνος για τις διεθνείς σχέσεις. Λόγω του τίτλου του, εξήχθη τότε το συμπέρασμα ότι κάποιες διεργασίες συντελούνται παρασκηνιακά μεταξύ Άγκυρας και Καΐρου.
Επιπλέον, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Καβούσογλου έκανε μια παρόμοια δήλωση τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Ωστόσο, το τελευταίο εξάμηνο δεν παραιτήθηκε κάποια κινητικότητα στις τουρκο-αιγυπτιακές σχέσεις.
Η Τουρκία επανήλθε στο θέμα το τελευταίο διάστημα με νέα ενθαρρυντική δήλωση του
Τσαβούσογλου, ο οποίος είπε ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου είναι πιθανό να ξεκινήσουν χωρίς όρους. Μετά από την δήλωση Ταβούσογλου ακολούθησαν πολλοί ανώτεροι αξιωματούχοι κάνοντας δηλώσεις με σχεδόν το ίδιο, εν τα Τουρκικά ΜΜΕ καλλιεργούν κλίμα εφορίας περί αποκατάστασης των σχέσεων της Τουρκίας με την Αίγυπτο.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Τ. Ερντογάν παρεμβαίνει με δήλωση του ότι: «Υπάρχουν επαφές υψηλού επιπέδου με την Αίγυπτο, όχι στο υψηλότερο επίπεδο, αλλά ακριβώς κάτω από το υψηλότερο επίπεδο». Ορισμένα μέσα ενημέρωσης στην Τουρκία ερμήνευσαν αυτήν τη δήλωση ως αναφορά σε επαφές μεταξύ αξιωματικών πληροφοριών.
Μέσα σ αυτό το κλίμα περί ενδεχόμενου αποκατάστασης των σχέσεων της Τουρκίας με την Αίγυπτο συμμετέχουν και οι κεντρικοί παρουσιαστές – σχολιαστές – προπαγανδιστές του καθεστώτος Ερντογάν.
Οι ίδιοι σχολιαστές, «φερέφωνα» του Ερντογάν, στο πρόσφατο παρελθόν επιτίθονταν στην αιγυπτιακή κυβέρνηση και προσωπικά στον πρόεδρο Σίσι τονίζοντας ότι η Τουρκία δεν είχε κανένα πρόβλημα με τον αιγυπτιακό λαό αλλά με την κυβέρνηση Σίσι. Ενδιαφέρον είναι ότι και τα αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης χρησιμοποιούσαν την ίδια καυστική και επιθετική ρητορική εναντίον της Τουρκίας και του καθεστώτος Ερντογάν .
Διπλωματικοί κύκλοι στην Τουρκία υποστηρίζουν ότι εάν αρχίσουν διαπραγματεύσεις εξομάλυνσης Τουρκίας-Αιγύπτου, θα πρέπει οι διπλωματικές προσπάθειες να εστιαστούν σε δύο συγκεκριμένους τομείς συνεργασίας.
Από τους ίδιους διπλωματικούς κύκλους εκτιμάται επίσης ότι ο Τσαβούσογλου εξέφρασε την ελπίδα για έναρξη συνομιλιών υψηλού επιπέδου «χωρίς όρους», διότι δεν ήταν σίγουρος εάν η απάντηση της Αιγύπτου θα ήταν ανάλογη των προσδοκιών της Άγκυρας.
Η Αίγυπτος δεν αντιδρά στις συντονισμένες επιθέσεις φιλίας της Τουρκίας και κρατάει στάση αναμονής. Ο υπουργός Εξωτερικών την Αιγύπτου Sameh Shoukry έχει δηλώσει:
«Δεν υπάρχει επικοινωνία πέραν της επίσημης διπλωματικής οδού. Εάν η Τουρκία είναι πρόθυμη να ευθυγραμμιστεί με τις βασικές αρχές διεθνούς Δικαίου πάνω στις οποίες στηρίζονται οι στόχοι της Αιγύπτου, τότε θα μπορέσουν να τεθούν τα θεμέλια για αποκατάσταση των σχέσεων των δυο χωρών στα φυσιολογικά επίπεδα».
Η φιλοκυβερνητική Αιγυπτιακή εφημερίδα Al-Watan ήταν πιο συγκεκριμένη.
Την περασμένη εβδομάδα δημοσίευσε μια λίστα με 10 αιγυπτιακές προϋποθέσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων. Καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας στην ανατολική Μεσόγειο έως την απόσυρση της στρατιωτικής παρουσίας της Τουρκίας στη Λιβύη, τη Συρία και το Ιράκ. Ένας τέτοιος κατάλογος προϋποθέσεων από την πλευρά της Αιγύπτου , εκτιμάται στην Τουρκία ότι θα είναι πιθανότατα εμπόδιο για έναρξη των συνομιλιών Αιγύπτου – Τουρκίας.
Ωστόσο, εάν αρχίσουν τελικά οι διαπραγματεύσεις εξομάλυνσης Τουρκίας-Αιγύπτου, θα μπορούσαν να υπάρχουν δύο συγκεκριμένοι τομείς συνεργασίας.
• Ένας από αυτούς είναι η Λιβύη. Όπως υποστηρίζει η Άγκυρα η Τουρκία έχει παγιωμένη στρατιωτική παρουσία εκεί, που αποκτήθηκε μέσω διεθνών συμφωνιών. Με αυτό το επιχείρημα η Τουρκία προσπαθεί να αναπτύξει με την Αίγυπτο μια πρωτοβουλία win-win ως προς το Λιβυκό και με την συμμετοχή του ΟΗΕ, αντί δυο μεγάλες μουσουλμανικές χώρες να εμπλακούν στρατιωτικά σ ένα αδιέξοδο Παιχνίδι.
• Ο δεύτερος τομέας συνεργασίας θα μπορούσε να είναι οι δραστηριότητες της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Τουρκία. Το Κάιρο θέλει να σταματήσει όλες τις επιθετικές – τρομοκρατίες δραστηριότητες της Μουσουλμανικής
Αδελφότητας στην Αίγυπτο και στα κράτη του Κόλπου. Το πιο σημαντικό ζήτημα για το Κάιρο είναι η μοίρα της συγκεκριμένης Οργάνωσης που η κυβέρνηση Σίσι την χαρακτηρίσει «τρομοκρατική».
Την περασμένη Παρασκευή, το καθεστώς Ερντογάν προέβη σε μια κίνηση καλής θέλησης προς το Κάιρο. Συγκεκριμένα ζήτησε – διέταξε τα τηλεοπτικά κανάλια της Κωνσταντινούπολης που υποστηρίζουν την «Μουσουλμανική Αδελφότητα» να σταματήσουν να προβάλλουν ρεπορτάζ κατά της Αιγύπτου.
Συγκεκριμένα από το 2013 μετά την ανατροπή του Μοχάμεντ Μόρσι στην Αίγυπτο, ο Ερντογάν παρείχε άσυλο και MEDIA στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Ωστόσο την περασμένη Παρασκευή η Τουρκία έδωσε εντολή σε τρία κανάλια που υποστηρίζουν την Μουσουλμανική Αδελφότητα (El Sharq TV, Watan TV, Mekameleen) να σταματήσουν αμέσως να προβάλλουν πολιτικές εκπομπές επικριτικές για την Αίγυπτο και να προβάλλουν μόνο μη πολιτικές εκπομπές και σειρές.
Μάλιστα έλαβαν προειδοποίηση ότι θα επιβληθούν κυρώσεις σε όσους αψηφούν τη διαταγή, όπως και το οριστικό κλείσιμο των απείθαρχων τηλεοπτικών σταθμών.
Ένα tweet από τον επίσημο λογαριασμό της El Sharq TV έγραφε: «Για τους αγαπητούς μας οπαδούς, ζητούμε συγγνώμη [για το ότι δεν προβάλλουμε] το σημερινό επεισόδιο του «The Streets of Egypt». Δεν δόθηκε περαιτέρω διευκρίνιση.
Για την Τουρκία αποτελούν πλέον καυτή πατάτα στα χέρια της οι διάφορες ισλαμικές τρομοκρατικές οργανώσεις που την τελευταία χρόνια αποτελούσαν εργαλεία του καθεστώτος Ερντογάν για την άσκηση της ανορθόδοξης και άκρως επιθετικής στρατηγικής που ακολουθούσε στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Ο Αλ-Βατάν ισχυρίστηκε ότι η Άγκυρα έχει προσφερθεί εθελοντικά να εκδώσει τα μέλη της στην Αίγυπτο, αλλά το Κάιρο προτίμησε να τα παραπέμψει στην Ιντερπόλ. Εάν η Τουρκία αποφασίσει να τους απελάσει, λίγες χώρες θα τους δεχτούν καθώς η Μουσουλμανική Αδελφότητα ορίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση στις περισσότερες
χώρες. Αν πάλι η Τουρκία αναγκαστεί τελικά να τους απελάσει αυτή η εξέλιξη θα εκληφθεί ως προδοσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Εάν πάλι δεν απελαθούν το ζήτημα θα συνεχίσει να σκιάζει τις σχέσεις Τουρκίας-Αιγύπτου.
Το ΔΝΤ ολοένα και πιο κοντά στην Τουρκία….
• Ο Ερντογάν για να ξορκίσει το κακό αλλάζει σαν πουκάμισα τον Κεντρικό Τραπεζίτη καθώς επιμένει στην μην αύξηση των επιτοκίων.
Το ΔΝΤ ολοένα και πιο κοντά στην Τουρκία καθώς ο Ερντογάν παίζει με την τουρκική λίρα «κορόνα – γράμματα» όχι την τύχη την δική του αλλά του λαού του!
Προχτές αποκεφάλισε τον 4ο στην σειρά Διοικητή της Κρατικής Τράπεζας της Τουρκίας που ο ίδιος είχε διορίσει πριν 5 μήνες. Ο Τούρκος Πρόεδρος την περασμένη Κυριακή εξέδωσε Διάταγμα με το οποίο απολύεται ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Νασί Αγκμπάλ και τον αντικατέστησε με την καθηγητή και πρώην βουλευτή του κόμματος του Ερντογάν, Σαχάπ Καβτσιόγλου.
Ο αποκεφαλισμός Αγκμπάλ οφείλεται στο γεγονός ότι προχώρησε στην αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 200 μονάδες βάσης ενώ γνώριζε ότι Ερντογάν τάσσεται υπέρ των χαμηλών επιτοκίων.
Με τον αποκεφαλισμό Αγκμπάλ η τουρκική λίρα κατέρρευσε σχεδόν κατά 15% αναστατώνοντας τις αγορές παγκοσμίως καθώς ο Αγκμπάλ είχε την φήμη του μεταρρυθμιστή. Η απόλυση του εκτός από τις αγορές προκάλεσε νέες ανησυχίες και για εκατομμύρια Τούρκους που ανησυχούν για τις αποταμιεύσεις τους.
Την επόμενη του αποκεφαλισμού Αγκμπάλ η Μόνικα Μαλίκ επικεφαλής οικονομολόγος της Εμπορικής Τράπεζας του Αμπού Ντάμπι, σε σημείωμα της προς τους επενδυτές προειδοποιούσε για το ενδεχόμενο ότι «επιταχυνόμενων εκροών κεφαλαίων» από την Τουρκία, όπως και έγινε…
Ορισμένες ξένες εταιρείες με έκθεση στην Άγκυρα είχαν σφυρηλατήσει την τιμή της μετοχής τους.
• Η μετοχή της ισπανικής BBVA όπου το 14% των κερδών της προέρχεται μέσω της τουρκικής μονάδας Garanti, έπεσε έως και 7,7%.
• Ο δείκτης νομισμάτων MSCI αναδυόμενων αγορών υποχώρησε περίπου 0,1 % , με τα νομίσματα υψηλής απόδοσης συμπεριλαμβανομένου του νοτιοαφρικανικού Ράντ και του μεξικανικού Πέσο να υποχωρούν περίπου 0,8% και 1,4 % αντίστοιχα.
(εφ. Νεολόγος των Πατρών)
