Αίγιο: Η απαγωγή του πρωτότοκου γιού του πλούσιου σταφιδέμπορα  Σταυρόπουλου και η σύλληψη Πανόπουλου

19.06.2022 / 9:30
panopoylos kwnstantinoslhstarxos

Ο λήσταρχος από τα Μαζέϊκα των Καλαβρύτων, συλλαμβάνεται στην άνω πόλη της Πάτρας το 1902.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΦΑΝΗΣ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΣ

Τον Μάιο του 1902 η ελληνική κοινωνία αναστατώνεται από την είδηση της απαγωγής του πρωτότοκου γιου του Ξενοφώντα Σταυρόπουλου, σταφιδέμπορα πολιτικού και άρχοντα του Αιγίου, από τον λήσταρχο Κώστα Πανόπουλο και τους συνεργάτες του Τσελέπη και Ρουμελιώτη. Οι απαγωγείς μετέφεραν τον νεαρό Σπύρο Σταυρόπουλο, στο κρησφύγετό τους στους Ρωγούς Καλαβρύτων και ζήτησαν από τον πλούσιο πατέρα του απαχθέντος το σημαντικό, για την εποχή ποσό, των 5.000 χρυσών εικοσόφρακγκων, το οποίο και έλαβαν. Αμέσως άφησαν ελεύθερο τον νεαρό Σταυρόπουλο και τότε ξεκινά ανθρωποκυνηγητό από Αστυνομία, Χωροφυλακή και Στρατό για τον εντοπισμό τους. Για το σκοπό αυτό, καταφθάνει στην Πάτρα – με εντολή του βασιλιά Γεώργιου – ο αρχηγός της Χωροφυλακής Στάϊκός, με οδηγίες να συλλάβει τους απαγωγείς σε διάστημα 15 ημερών. Το κατορθώνει μετά από οχτώ ημέρες από την έλευσή του, καθώς στις 14 Ιουνίου του 1902, ο λήσταρχος συλλαμβάνεται.

Ποιός ήταν ο Κώστας Πανόπουλος

Όπως διαβάζουμε ο Κώστας Πανόπουλος (1870-1952) υπήρξε λήσταρχος της επαρχίας Καλαβρύτων και της βόρειας Ηλείας. Καταγόταν από τα Μαζέικα Αχαΐας, από πάμφτωχη οικογένεια. Για ασήμαντη αφορμή, αλλά όπως εξηγεί ο ίδιος, για κοινωνικά βαρύνουσες αιτίες και κυρίως εξαιτίας της εφιαλτικής και ατέλειωτης ένδειας οδηγήθηκε στην παρανομία. Έδρασε στην περιοχή Αχαΐας και Ηλείας την περίοδο 1895-1902. Ποτέ δεν έβαψε τα χέρια του με αίμα. Εκβίαζε πλούσιους και βοηθούσε χήρες και ορφανά. Συνήθως μεταμφιεζόταν σε καλόγερο και κάτω από το ράσο του έκρυβε τα όπλα του. Με τον τρόπο αυτό εξαπατούσε τις αρχές. Τον συνέλαβαν στην Πάτρα, τον Ιούνιο του 1902, μετά την απαγωγή του συμβολαιογράφου Σπύρου Σταυρουλόπουλου. Στο κακουργιοδικείο καταδικάστηκε σε 18 χρόνια, ωστόσο αποφυλακίστηκε το 1916 λόγω καλής διαγωγής.Μετά την αποφυλάκισή του εκδίδει το αυτοβιογραφικό του βιβλίο: «Η εξομολόγησις του λήσταρχου Πανόπουλου» όπου περιγράφει επακριβώς την απαγωγή του νεαρού Σταυρουλόπουλου, όπως και όλες τις άλλες ληστείες που είχε διαπράξει, κατά καιρούς.

Αίγιο: Η απαγωγή του πρωτότοκου γιού του πλούσιου σταφιδέμπορα  Σταυρόπουλου και η σύλληψη Πανόπουλου 4

Η αδηφάγος κοινή γνώμη

Όπως είναι λογικό, η δράση της συμμορίας του Πανόπουλου, κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού της εποχής και οι εφημερίδες αφιερώνουν σημαντικό μέρος της ύλης τους στο θέμα. Ο «Νεολόγος» των Πατρών, καταγράφει σε πρωτοσέλιδα ρεπορτάζ του, υπογεγραμμένα συνήθως από τον τότε αρχισυντάκτη της εφημερίδας Μ.Γ. Σακελλαρίου, όλες τις εξελίξεις, τόσο για την απαγωγή του Σταυρόπουλου, όσο και για τις έρευνες των Αρχών για τον εντοπισμό και τη σύλληψη του Πανόπουλου και των συνεργατών του Τσελέπη και Ρουμελιώτη. Μάλιστα, στο φύλλο της 12ης Ιουνίου 1902, ο «Νεολόγος» των Πατρών κυκλοφορεί με κεντρικό θέμα του, τη σύλληψη του Τσελέπη, τον οποίο οι αναγνώστες της εφημερίδας βλέπουν στην πρώτη σελίδα του εντύπου, καθώς δημοσιεύεται η φωτογραφία του. Να σημειωθεί ότι εκείνη την εποχή, η δημοσίευση φωτογραφιών, που επί της ουσίας ήταν σκίτσα, ήταν κάτι σπάνιο και συνήθως δημοσιεύονταν φωτογραφίες του Βασιλιά ή των πρωθυπουργών.  Σε ένα σημείωμα, με τίτλο «Η εικών του Τσλέπη» ο «Νεολόγος» των Πατρών εξηγεί τους λόγους  που πήρε την απόφαση να δημοσιεύσει το σκίτσο του Τσελέπη, αναφέρει μεταξύ άλλων  ότι δεν το κάνει για να πουλήσει περισσότερα φύλλα μιας και «κυκλοφορία οκτώ χιλιάδων φύλλων μόλις επαρκεί εις την κάλυψιν των εξόδων του σημερινού φύλλου».

Σφίγγει ο κλοιός

Η σύλληψη του Τσελέπη, ο οποίος κατάγεται από τα Ροίτικα, γίνεται στην Πάτρα στις 11 Ιουνίου και όλοι θεωρούν ότι πλέον ο κλοιός γύρω από τους Πανόπουλο και Ρουμελιώτη σφίγγει. Μάλιστα, ο «Νεολόγος» των Πατρών στις 12 Ιουνίου δημοσιεύει και μια πληροφορία, σύμφωνα με την οποία «Ο Τσελέπης εθεάθη τελευταίως μετά δύο άλλων αγνώστων εις τας οδούς των Πατρών».  Να πρόκειται, άραγε, για τους Πανόπουλο και Ρουμελιώτη; Ουδείς είναι σε θέση να απαντήσει σε σαφήνεια στο ερώτημα, μιας και ο αρχηγός της Χωροφυλακής Στάϊκος, ο οποίος διενεργεί τις έρευνες, δεν δίνει καμία απολύτως πληροφορία για την υπόθεση.

Υπό τους βρόχους της εξουσίας

Η σύλληψη των Πανόπουλου – Ρουμελιώτη, γίνεται το απόγευμα της Παρασκευής 14 Ιουνίου στην άνω πόλη της Πάτρας, σε σπίτι που κρύβονταν οι δύο καταζητούμενοι. Ο «Νεολόγος» των Πατρών, μόλις που προλαβαίνει το θέμα και στην πρώτη του σελίδα αναφέρει σε ένα μονόστηλο πως: «Λυπούμεθα διότι ολόκληρον το φύλλον δεν δυνάμεθα να διαθέσωμεν προς πληρεστέρας περιγραφάς. Τούτο προέρχεται εκ του ότι κατά την ώραν της συλλήψεως Πανόπουλου – Ρουμελιώτου είχε συμπληρωθεί το ήμισυ μέρος του φύλλου».  Στο φύλλο εκείνης της ημέρας, ο αρχισυντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών Μ. Γ. Σακελλαρίου διαπιστώνει πως: «Το δράμα το ληστρικόν του Αιγίου από της απόψεως των πρωταγωνιστών έληξεν. Ο αρχιληστής Πανόπουλος και ο συμμορίτης του Ρουμελιώτης μετά τον Τσελέπην ευρίσκονται υπό τους βρόχους της εξουσίας».

Αίγιο: Η απαγωγή του πρωτότοκου γιού του πλούσιου σταφιδέμπορα  Σταυρόπουλου και η σύλληψη Πανόπουλου 5

Το σχέδιο της σύλληψης

Στο φύλλο εκείνης της Παρασκευής πάντως, υπάρχουν αναλυτικότατες πληροφορίες για τη σύλληψη των δυο καταζητούμενων. Όπως αναφέρει η εφημερίδα, όλα ξεκίνησαν όταν: «Ο Αρχηγός της Χωροφυλακής κ. Στάϊκος χθες μετά μεσημβρίαν λαβών μυστικήν πληροφορίαν, που ευρίσκετο ο Πανόπουλος ανήγγειλεν εις το Μοίραρχον κ. Ζηλήμονα ότι το απόγευμα θέλει γίνει έρευνα εις τινα οικίαν επί της οδού Νοσοκομείου αριθμός 10 εντός της οποίας ευρίσκεται ο Πανόπουλος και ο Ρουμελιώτης». Ο πληροφοριοδότης, είναι ένας νεαρός δικηγόρος από το Αίγιο, που όπως γράφει η εφημερίδα ήταν υποχείριο του Πανόπουλου.Πράγματι ο Μοίραρχος πηγαίνει στο σημείο για να κάνει κατόπτευση της οικίας που ήταν «ανώγειος, μικρά, έχει εξώστην και δύο παράθυρα, θύρα χρώματος βυσσινόχρου, κάτωθι δε αυτής έχει και ισόγειον οικίαν με δύο παράθυρα».  Το απόγευμα ο Στάϊκος παρουσιάζει το σχέδιο της σύλληψης στους αξιωματικούς με τα εξής: «Ιδέτε το σχεδιάγραμμα! Θα βαδίσητε την άγουσαν εις το Νοσοκομείον και θα φθάσητε εις την άγουσαν εκεί διαιρούμενοι εις δύο τμήματα θα βαδίσητε οι μεν προς την οδόν Νοσοκομείου, οι δε εκ των όπισθεν, ούτως ώστε να περικυκλώσετε όλον το μέρος το όπισθεν του Νοσοκομείου. Εις την οδόν Νοσοκομείου και εις την υπ’ αριθμόν 10 οικίαν με τα κόκκινα παράθυρα θα υπάγετα να συλλάβετε τον Πανόπουλον και τον  Ρουμελιώτην». Μάλιστα, ο «Νεολόγος» των Πατρών συμπληρώνει ότι: «Οι λαμβάνοντες τας διαταγάς έμειναν εκστατικοί», για να δείξει ότι ο Στάϊκος λειτούργησε με άκρα μυστικότητα, ακόμη και από τους στενούς του συνεργάτες.

65 άνδρες για δύο

Ο αρχηγός της Χωροφυλακής, συγκέντρωσε όλη τη διαθέσιμη δύναμη για την επιχείρηση της σύλληψης. «Την 5ην 20’ ακριβώς, στρατιωτική δύναμις, αποτελούμενη εξ 65 περίπου ανδρών είχε παραταχθή έξωθι της Μοιραρχίας» μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών, ο οποίος στη συνέχεια δίνει αναλυτική περιγραφή για την περικύκλωση του κρησφύγετου των δύο καταζητούμενων. «Επί τη θέα της πολιορκίας, άπασα η γειτονιά είχε σηκωθεί στο ποδάρι, αι γυναίκες εκ των παραθύρων περίεργοι ηρώτουν τί συμβαίνει. […] Οι γεμάτοι και προτεταγμένοι γκράδες (σημ. τύπος όπλου) με την λόγχην είχον ενσπείρει το φόβον, προ δε της οικίας ελαμποκόπουν τα περίστροφα των συγκεντρωμένων υπαξιωματικών», περιγράφει η εφημερίδα.

Στο σπίτι μπαίνουν οπλισμένα πέντε άτομα από το απόσπασμα, μεταξύ των οποίων και ο Μοίραρχος Ζηλήμων, ο οποίος «πλησιάζει την εσωτερική θύραν και κτυπά αυτήν λέγων:

– Βρε Κώστα άνοιξε!

Ουδεμία απάντησις ηκούσθη εις την προτροπήν του κ. Ζηλήμονος όστις επαναλμβάνει και εκ δευτέρου αυτήν χωρίς να τύχη απαντήσεως, ότε πλέον σπρώχνει αυτήν και ανοίγεται. Την στιγμήν εκείνην ανοίγεται και η άνωθι της κλίμακος θύρα του δωματίου και παρουσιάζεται εις άνθρωπος ημίγυμνος, με φλανέλλαν λευκήν με πανταλόνιον και με υποδήματα εκ τελατινίου κενουργή και κίτρινου χρώματος, εύρωστος, ξυρισμένος και με κεκαρμένην την κόμην. Ήτο ο Πανόπουλος, όστις ως εκοιμάτο και ως ήκουσε τον θόρυβον και αντελήφθη, ότι ουδαμόθεν θα εσώζετο πλέον, ηγέρθη εφόρεσε τα υποδήματά του και το πανταλόνιόν του και ως είδεν ότι ήνοιξεν η προ της κλίματος θύρα ήνοιξεν και αυτός την του δωματίου του και παρετήρησε κάτω της κλίμακος του κ. Ζηλήμονος όστις τω λέγει.

– Δεν μπορείς πλέον να σωθής, βρε Κώστα, λοιπόν παραδώσου χωρίς να διατρέξης και συ κίνδυνον.

– Το βλέπω ότι είνε αδύνατον να διαφύγω δι’ αυτό και θα παραδοθώ μόνος μου σαν άνδρας απαντά ο Πανόπουλος…».

Στο διπλανό δωμάτιο, έπαιρνε το μεσημεριανό του ύπνο ο Ρουμελιώτης, ο οποίος ξύπνησε και αυτός και συνελήφθη.

Αίγιο: Η απαγωγή του πρωτότοκου γιού του πλούσιου σταφιδέμπορα  Σταυρόπουλου και η σύλληψη Πανόπουλου 6

Το νέο διαδίδεται αστραπιαία

Η είδηση της σύλληψης των δύο καταζητούμενων, διαδίδεται τάχιστα στην πόλη, ωστόσο κάποιοι δεν μπορούν να το πιστέψουν. «Από της στιγμής, καθ’ ην διεδόθη η σύλληψις Πανόπουλου και Ρουμελιώτου, ο κόσμος καθ’ ομίλους συνεζήτει. Πολλοί το εθεώρουν ως αστειότητα και δι’ αυτό η αδημονία ηύξανε, συν αυτώ δε και το πλήθος των περιέργων, όπερ συγκεντρούτο πυκνόν και δρομαίον προς το μέρος, ένθα ήθελε γίνει η κάθοδος των Πανόπουλου και Ρουμελιώτου, πιστοποιηθήσα πλέον», μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών και συνεχίζει: «Ο κόσμος συνέρρεεν ολοέν προ της Μοιραρχίας, ένθα χωροφύλακες ημπόδιζον την προσέγγισιν, είχον δε σχηματίσει ευρύν χώρον, όπως διέλθη ελευθέρως όλη η στρατιωτική συνοδία ήτις κατήρχετο μετά των ληστών την οδόν Καλαβρύτων και έσπευδε προς την Μοιραρχίαν. […] Ο Ρουμελιώτης και ο Πανόπουλος σφιγκτά δεμένοι ευρίσκοντο εν τω μέσω όλης της ομάδος των αστυφυλάκων και χωροφυλάκων και των αξιωματικών».

Πανηγυρισμοί στο Αίγιο

Στο φύλλο της 15ης Ιουνίου 1902 ο «Νεολόγος» των Πατρών φιλοξενεί ανταπόκριση από το Αίγιο, η οποία έχει ως εξής: «Επί τη ειδήσει της συλλήψεως των ληστών Πανόπουλου και Ρουμελιώτου, γενική αγαλλιάσις κατέχει πάντας. Η πόλις πανηγυρίζει. Η Φιλαρμονική περιέρχεται οδούς, παρακολουθούμενη υπό πάντων των πολιτών. Βεγγαλικά φώτα καταυγάζουσι τας οδούς και τας πλατείας. Ο οίκος Σταυρόπουλου κατακλύζεται από πάσης τάξεως πολιτών μέχρι βαθείας νυκτός. Πλείστει Αιγιείς κατέρχονται αύριον εις Πάτρας μετά των πατρός και υιού Σταυρόπουλου. Ο πατήρ Σταυρόπουλος εξέφρασε την ευγνωμοσύνην του τω πρωθυπουργώ και τω Αρχητό κ. Στάϊκω τω εργασθέντι αποτελεσματικώς. Τηλεγράφημα κ. Σταυρόπουλου προς τον Βασιλέα έχει ούτω: Ευλαβώς υποβάλλω υμετέρα Μεγαλειότητι την άπειρον ευγνωμοσύνην μου επί τη συλλήψει των ληστών Πανοπούλου και οπαδών του, ικανοποιήση το Εθνικόν γόητρον. Ζήτω ο Βασιλεύς».

Η πολιτική φιλοσοφία

Ο Κώστας Πανόπουλος έβλεπε τον εαυτό του ως θύμα του συστήματος και αυτό φροντίζει να το διατυπώσει από την πρώτη στιγμή που έρχεται σε επαφή με τους εκπροσώπους του. Όπως δημοσιεύει ο «Νεολόγος» των Πατρών ο Πανόπουλος στην απολογία του αναφέρει τα εξής: «Μη με εκλαμβάνετε κύριε Εισαγγελεύ, είπε μετά φωνής σταθεράς και ηρέμου, μη με εκλαμβάνετε συνήθην κακούργον. Ένεκα μικρών παραπτωμάτων εφυγοδίκησα. Επί επτά όλα έτη αντιμετώπιζα την κοινωνίαν και το Κράτος. Και το Κράτος δεν με κατεδίωκε. Επίστευσα εις το ατιμώρητον, εις του Κράτους την αδιαφορίαν. Αυτή η πίστις, αυτή η αδιαφορία με εμεγάλυνεν εις τους οφθαλμούς, με ανύψου υπερηφάνον, αλλά συνάμα με ώθει να σχεδιάσω έγκλημα σοβαρόν και να το εκτελέσω. Αν το Κράτος με κατεδιώκεν εγκαίρως, εγώ δεν θα ήμουν ληστής και το Κράτος δεν θα συνεταράσσετο».

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Νεολόγος” των Πατρών

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα