Του Ηλία Κωνσταντάτου
Η Πάτρα αποτελούσε διαχρονικά εμπορικό κόμβο λόγω της στρατηγικής γεωγραφικά της θέσης. Αυτό μεταξύ άλλων, έπαιξε ρόλο ώστε οι κάτοικοί της, να ασχοληθούν κύρια με το εμπόριο και να συγκεντρώσει λόγω των ευκαιριών, είτε ξένους εμπόρους, είτε Έλληνες άλλων περιοχών, και να αποκτήσει ηγετική θέση στο εμπόριο, εκμεταλλευόμενη το λιμάνι της αλλά και το τρένο για τη μεταφορά των εμπορευμάτων της ευρύτερης περιοχής.
Λόγω πολλών παραγόντων που δεν είναι της παρούσης να απαριθμηθούν, τα τελευταία χρόνια έχασε αυτή την πρωτοκαθεδρία περνώντας μία περίοδο ύφεσης, όπου πάρθηκαν και λανθασμένες αποφάσεις, από το πολιτικό προσωπικό τόσο κεντρικό επίπεδο όσο και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο.
Φαίνεται ότι η αυτή η κατηφόρα, αν εξαιρέσει κανείς τις επιπτώσεις της πανδημίας, δεν γίνεται να συνεχιστεί επ΄ άπειρον, και οφείλει να αντιστραφεί μετά την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Στα επόμενα χρόνια, υποχρεωτικά με όπλα όπως το λιμάνι, την ολοκλήρωση της Εθνικής οδού, την έλευση του φυσικού αερίου, την απρόσκοπτη τροφοδοσία νερού από το φράγμα Πείρου-Παραπείρου, την ανάπλαση Λαδόπουλου και τις αναμενόμενες αναπλάσεις του ιστορικού κέντρου, η πόλη υποχρεωτικά θα κινηθεί σε τροχιά ανάπτυξης.
Με το σκεπτικό αυτό και τη λογική που λέει ότι δεν επιτρέπεται να αποτύχει η πόλη, βλέπουμε ότι ολοένα τοποθετούνται και παίρνουν θέση επενδυτικά ή επιχειρηματικά σχήματα, κατά βάση εκτός Πατρών. Έτσι για να θυμηθούμε μερικά, θυμίζω τα νέα ξενοδοχεία, το ένα γνωστής αλυσίδας, την τοποθέτηση στην πόλη σειράς γνωστών αλυσίδων supermarkets, την αγορά του οικοπέδου της ΑΒΕΞ από γνωστό εμπορικό υπερ-όμιλο.
Ας σταθούμε λίγο στον κλάδο τροφίμων αφού, μέχρι να αντιμετωπιστεί η πανδημία θα είναι ο πιο σταθερός κλάδος του εμπορίου, σε αντίθεση με την πτώση που βιώνει το γενικό εμπόριο. Όλες οι έρευνες το επιβεβαιώνουν ότι αυτή η πτώση κινείται σε ποσοστά περίπου 50%…
Με την έλευση νέων δυνάμεων στην περιοχή, αφενός αρχίζει η πίεση στα υφιστάμενα ήδη supermarkets, αλλά αρχίζει και η επιπλέον πίεση, λόγω της πύκνωσης των καταστημάτων στις γειτονιές και ενός κατάλοιπου παλαιότερων εποχών, της λαϊκής αγοράς όπως μέχρι σήμερα την ξέρουμε. Αν και μετά από εγκατάλειψη πολλών ετών, η παρούσα δημοτική αρχή υποχρεώθηκε λόγω συνθηκών να ασχοληθεί, έστω προσπαθώντας να βάλει στοιχειωδώς τάξη, τα πράγματα μάλλον δεν εκσυγχρονίζονται, ενώ ακόμα εκκρεμεί και πολυαναμενόμενος κανονισμός λειτουργίας των λαϊκών αγορών.
Ενώ, οι συνθήκες λειτουργίας στις λαϊκές πιέζονται, λόγω της πανδημίας, θέματα όπως η άμεση πρόσβαση σε νερό, ρεύμα κλπ, παραμένουν ως προβλήματα και δεν αντιμετωπίζονται ριζικά. Αναλογιστείτε τα επόμενα χρόνια πόσο θα ενταθούν αυτά, και τις επιλογές του καταναλωτή, λόγω της πληθώρας προσφορών και του ανταγωνισμού.
Η πόλη στα επόμενα χρόνια, πρέπει να αναζητήσει και να δώσει, αφενός καλύτερες συνθήκες σε όλους όσους αποτελούν το κύτταρο των λαϊκών αγορών (πωλητές-παραγωγοί, πελάτες), αφετέρου να προετοιμάσει το έδαφος, ούτως ώστε οι τοπικοί πωλητές και παραγωγοί, να παραμείνουν όρθιοι απέναντι στον έντονο ανταγωνισμό.
Μονόδρομος σε αυτά, είναι ο εκσυγχρονισμός της δομής των υπαίθριων λαϊκών αγορών, σε τουλάχιστον δύο στεγασμένες Δημοτικές Αγορές, στις δύο πλευρές της πόλης (ίσως και τρίτης στην ανατολική) και την ταυτόχρονη δημιουργία κάποιων υπαίθριων φυλασσόμενων με ταυτόχρονη πρόβλεψη για πρόσβαση σε ελεύθερους χώρους στάθμευσης , τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους πελάτες.
Οι πρώτες (στεγασμένες Δημοτικές), θα δημιουργήσουν το αντιστάθμισμα στα supermarkets με φθηνά, ποιοτικά και ελεγχόμενα προϊόντα, διαθέτοντας μεν τα αντίστοιχα είδη που πωλούνται και σήμερα στις λαϊκές, αλλά παράλληλα, μπορούν να εμπλουτιστούν με επιπλέον τοπικά είδη και είδη λαϊκής τέχνης αλλά και καταστήματα εστίασης, προσφέροντας νέες εναλλακτικές αγορές και κυρίως νέες θέσεις εργασίας. Αν θέλουμε να προσδιορίσουμε, που πρέπει να λειτουργήσουν αυτές, η μία θα πρέπει να αναπτυχθεί στην πλευρά του λιμανιού, όπου αναμένεται και αυξημένη δραστηριότητα τα επόμενα χρόνια, αλλά και επισκεψιμότητα από διερχόμενους τουρίστες. Σημαντικό δε ρόλο, θα παίξει και η σχεδιαζόμενη ανάπλαση Λαδόπουλου που θα δώσει σημαντική προοπτική με πλήθος υπαλλήλων και επισκεπτών στην περιοχή.
Η άλλη προς την βόρεια είσοδο, εξυπηρετώντας σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, με εργαζόμενους σε νοσοκομείο, πανεπιστήμιο. Επικουρικά, οι μικρές υπαίθριες, και διάσπαρτες σε συνοικίες, συμπληρώνουν ένα πλέγμα λαϊκών αγορών, αφήνοντας εκτός το παραεμπόριο και κυρίως χωρίς να διαταράσσουν τη ζωή της πόλης. Λιγότερη όχληση για τους κατοίκους, που τόσο ταλαιπωρούνται σήμερα, εξασφαλίζοντας στον Δήμο επιπλέον έσοδα και απαλλαγή από την καθημερινή επιβάρυνση των οδών που λειτουργούν οι λαϊκές. Οι περισσότεροι από εμάς είναι γνώστες της κατάστασης και τον απαιτούμενο εκτεταμένο καθαρισμό που γίνεται μετά την λήξη του ωραρίου τους.
Όσο χάνεται ο χρόνος για την προσαρμογή στις νέες συνθήκες, τόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος, η πόλη και οι εργαζόμενοι στις λαϊκές να βρεθούν ηττημένοι.
Να χάσουν δηλαδή το χρονικό σημείο, όπου η όποια τελικά προσαρμογή γίνει, να μην έχει το ποθητό αποτέλεσμα της επιβίωσης του τοπικού μικροπωλητή-παραγωγού, αφού δεν θα μπορέσει εν τέλει, να ανταγωνιστεί τους μεγάλους προμηθευτές, που παρέχουν ευκολία πρόσβασης, διευρυμένο ωράριο και πολλαπλές δυνατότητες επιλογής προϊόντων και υπηρεσιών.
Ευελπιστώ, ότι δεν θα παραμείνουμε προσκολλημένοι στο παλαιό και θα προσαρμοστούμε σαν πόλη, στις νέες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας, όσο και αν τα προηγούμενα χρόνια έχουν περάσει χωρίς καμία ουσιαστική βελτίωση-παρέμβαση.
Κωνσταντάτος Ηλίας
Μέλος Συντονιστικού
ΩΡΑΣ ΠΑΤΡΩΝ
